خبر یزد - یزد- سوغات، صنعت و صنایع دستی یزد جهانی، مدت‌هاست که جایگاه واقعی خود را در سایه بی‌توجهی به آداب تجارت و شتاب برای کسب ثروت مقطعی از دست داده و یادگاران نیاکانش توسط اغیار مصادره می‌شود.

خبرگزاری مهر ، گروه استان‌ها – نیره شفیعی‌پور: یزد تا چندی پیش یک برند ملی بود و در هر نقطه از کشور که سخن از یزدی‌ها به میان می‌آمد، برند سختکوشی و خلاقیت و تدین بر پیشانی این شهر کویری حک می‌شد تا اینکه پنج سال پیش، یزد به واسطه بافت تاریخی کم‌نظیرش ثبت جهانی شد.
در حالی که انتظار می‌رفت یزد جهانی، در جهان اقتصاد و گردشگری بدرخشد، عده‌ای بی‌رحمانه از این برند و اعتبار تنها به نفع خویش استفاده کردند و بی‌توجه به آداب تجارت و ارتباط، نه تنها بر اعتبار یزد اضافه نکردند بلکه به مصرف‌کنندگان ناخلفی تبدیل شدند که تنها به فکر ثروت اندوزی آن هم از نوع مقطعی و گذرا هستند.
صنایع دستی یزد متولی برای دفاع از برند هنرهای خلاقانه یزدی‌ها ندارد
عده‌ای در این میان با بی‌تعهدی سوغات، صنعت و صنایع دستی یزد را تا مرز بدنامی پیش بردند به نحوی که بسیاری از بازارها نه تنها در سطح بین‌المللی بلکه در سطح ملی از دست رفت.

صنایع دستی یزد همچون سوغات این شهر تاریخی در بازارهای جهانی مظلوم و تنها ماند و از آنجا که صنایع دستی این دیار هیچ متولی برای دفاع از برند هنرهای خلاقانه یزدی‌ها ندارند، بسیاری از هنرها توسط سایر مناطق کشور مصادره شد.
در شرایطی که ترمه به عنوان اصیل‌ترین دست بافته یزدی‌ها در تمام نقاط جهان به نام یزد شناخته می‌شد، طی چند سال اخیر در سایه بی‌توجهی صاحبان این صنعت و متولیان صنایع دستی، مدعی پیدا کرده و شاید اگر این سکوت و بی‌توجهی ادامه پیدا کند، به زودی ترمه را با برند یکی دیگر از شهرهای ایران به دست علاقمندانش برسانند. در شرایطی که ترمه به عنوان اصیل‌ترین دست بافته یزدی‌ها در تمام نقاط جهان به نام یزد شناخته می‌شد، طی چند سال اخیر در سایه بی‌توجهی صاحبان این صنعت و متولیان صنایع دستی، مدعی پیدا کرده و شاید اگر این سکوت و بی‌توجهی ادامه پیدا کند، به زودی ترمه را با برند یکی دیگر از شهرهای ایران به دست علاقمندانش برسانند
این اتفاق چند سال پیش برای بادگیرهای یزد نیز افتاد و در حالی که یزدی‌ها خالق سازه بی‌نظیر بادگیر بودند، اماراتی در صدد ثبت این سازه به نام خود برآمدند.
این شرایط گاه در سایه بی‌توجهی و گاه در سایه سودجویی ایجاد شده و کم‌کم اعتبار و برند یزد تحت تأثیر این دو عامل، خدشه‌دار می‌شود.
در شرایطی که دائم سخن از تولید 45 درصد کاشی و سرامیک ایران در یزد می‌شود، صادرات کاشی‌های نامرغوب به خارج از کشور، اعتبار یزد را در این زمینه بر باد می‌دهد و از دست رفتن اعتبار یعنی از بین رفتن بازارهای داخلی و خارجی.
شاید کسب ثروت طی چند دوره کوتاه اتفاق بیفتد اما در درازمدت، چیزی جز ضرر و بدنامی برای صنعت، سوغات و صنایع دستی یزد باقی نمی‌ماند.
این اتفاقات نامبارک همه در سایه غفلت یزدی‌ها اعم از بخش خصوصی و دولتی و حتی کسبه یزد، از آداب تجارت به ویژه برندسازی رخ داده و تا زمانی که برندسازی به عنوان کاری سطحی و تشریفاتی تلقی شود و تعهد در پس تولید و عرضه نباشد، آسیب‌های جدی دیر یا زود گریبان تولید را در این دیار می‌گیرد.
برندسازی امروز یکی از شاخه‌های مهم علم اقتصاد است و در بسیاری از دانشگاه‌های دنیا آن را تدریس می‌کنند و الحق و الانصاف در برخی استان‌های کشور ما نیز این موضوع به خوبی جا افتاده تا جایی که شرکت‌ها و تولیدکنندگان نوپا، بازارهای بین‌المللی تولیدکنندگان دارای سابقه 70 ساله را گرفته‌اند.
برندسازی اتفاقی ارزش‌محور و اعتبار ساز و فراتر از ظاهرسازی‌های سطحی
عده‌ای نگاه بسیار سطحی به برندسازی دارند و ظاهر بزک کرده و بسته‌بندی‌های شیک و تبلیغات و تشریفات را با برند اشتباه گرفته‌اند در حالی که برندسازی اتفاقی کاملاً ارزش‌محور، عمیق و اعتبارساز بر اساس یک صفت خوب است.

یک دکترای حرفه‌ای برندسازی از آکادمی برند ایران به خبرنگار مهر در این زمینه گفت: برندسازی مطلقاً کاری سطحی و فرمایشی نیست بلکه ارزشی درونی است که اگر در ذات فردی یا محصولی نباشد، نمی‌توان آن را خلق کرد.
داود احمدی بیان کرد: اگر کارآفرین یا صاحب کسب و کاری به دنبال شناخته شدن برندش باشد، آن برند باید یک المان و یک صفت داشته باشد و شناخته شدن به تنهایی کافی نیست.
اصل داستان در دنیای برند خلق یک هویت برای یافتن مشتریان دائمی است
وی ادامه داد: برند شدن اتفاقی نیست و برخی گمان می‌کنند سابقه فعالیت در یک حرفه یا تولید یک محصول برای یافتن مشتریان باوفا و دائمی کافی است و عده‌ای نیز به خیال خود دارند برندسازی می‌کنند در حالی که برخی اقدامات فقط یک عنوان دارند و آن هم ظاهر سازی است.
احمدی تصریح کرد: اصل داستان در دنیای برند، نه لگو ، نه بسته بندی و نه ظاهرسازی است، بلکه خلق کردن یک هویت است.
درون‌گرایی نقطه ضعف صاحبان کسب و کار در یزد
این پزشکی عمومی کسب و کار بیان کرد: یکی از نقاط ضعف صاحبان کسب و کار در یزد، درون گرایی آنها و بی‌توجهی به قوانین و آداب تجارت است و اگر شرایط به همین نحو پیش برود، نمی‌توان چشم‌انداز خوب و قابل دفاعی از آینده اقتصاد یزد به ویژه در بازارهای بین‌المللی داشت.
احمدی یادآور شد: عده‌ای نیز برندسازی را هزینه می‌دانند و این افراد که عمدتاً تنها به فکر فروش هستند و در بسیاری از موارد بازار داغی هم نیز دارند، فکری برای آینده ندارند و این ضعفی بزرگ در کسب و کار است.
وی افزود: دنیای برند همانند درخت پسته است، هفت سال ثمری ندارد اما بعد از هفت سال، سال‌های طولانی ثمردهی خوب و محصول با ارزشی دارد و نکته اینجاست که خیلی‌ها صبر رسیدن به دوران ثمردهی را ندارند و به سرعت به فکر کسب درآمد بدون آینده‌نگری هستند. دنیای برند همانند درخت پسته است، هفت سال ثمری ندارد اما بعد از هفت سال، سال‌های طولانی ثمردهی خوب و محصول با ارزشی دارد و نکته اینجاست که خیلی‌ها صبر رسیدن به دوران ثمردهی را ندارند و به سرعت به فکر کسب درآمد بدون آینده‌نگری هستند
احمدی تصریح کرد: امروز در صنایع یزد نیز نگاهی کوتاه مدت به تولید و فروش وجود دارد و صنایع اغلب به فکر زنده ماندن و سودآوری سالانه هستند و مدام اعتبار خود را در بازارهای کوتاه مدت مصرف می‌کنند.
وی عنوان کرد: تجار یزد نیز اغلب نگاه منفعت طلبانه به موضوع تجارت دارند و دوراندیشی در آنها کمتر دیده می‌شود که این یک آسیب جدی است و بر خلاف این نگاه، دنیای برند می‌گوید که اگر برندسازی به شکل صحیح اتفاق بیفتد، مشتریان وفادار سالیان طولانی همراه تولیدکننده و بازرگان خواهند بود و این یک موفقیت جدی در دنیای کسب و کار است، موفقیتی که امروز متأسفانه صنعت، سوغات و صنایع دستی یزد کمتر از آن بهره دارد.
همین نگاه، هنر پرقدمت و پرآوازه طلاسازی یزدی‌ها را دو دستی تقدیم استان همجوار کرد یا فرش پرآوازه یزد به دلیل نداشتن برند شاخص، به راحتی توسط شهرهایی که اکنون در بافت قالی شهرت دارند، مصادره شد.

در این شرایط، راهکار اصلی، نشان دادن فیل برند به صاحبان صنایع و کسب و کار است، اتفاقی که هزینه چندانی ندارد یا حداقل هزینه آن باید در هزینه‌های تولید مدنظر باشد.
آموزش، مشاوره و اجرای برندسازی گامی در مسیر باز پس گرفتن داشته‌های مصادره شده یزد
به نظر می‌رسد ویژگی درون‌گرایی یزدی‌ها در پدیده برندسازی ظهور و بروز پیدا کرده و اکنون به عنوان یک ضعف جدی مورد توجه کارشناسان برندسازی قرار گرفته است.
بی‌شک آموزش، مشاوره و اجرای برندسازی می‌تواند گامی مؤثر در خارج کردن تولیدات یزد از مهجوریت و باز پس گرفتن داشته‌های مصادره شده توسط دیگران باشد.