بزرگنمايي:

خبریزد- روال ساخت و سازهای غیرمجاز در استان یزد به ویژه شهر جهانی یزد به جایی رسید که استان یزد در زمره اولین استان‌های دارای بیشترین آمار تخلفات ساخت و ساز قرار گرفت و نگرانی‌هایی که پیش از این بارها مطرح شده بود، تقویت شد.

آمارهای متعددی بین 70 تا 90 درصد بودن تخلف در ساختمان‌های شهر یزد مطرح بود که بخشی مربوط به آمار ساخت‌وسازهای بدون پروانه و بخشی نیز مربوط به ساختمان‌هایی است که پروانه می‌گیرند اما خلاف پروانه می‌سازند و به نوعی با تهیه دو نقشه، شهرداری‌ها را دور می‌زنند.

دست اندرکاران به این نتیجه رسیدند که باید با فرهنگ سازی و گفتمان اجتماعی باورهای نهادینه شده در میان مردم و حتی برخی کارکنان شهرداری و دیگر دوایر دولتی اصلاح شود که این کار سخت و دشواری است.

شهرداری برای شروع نسبت به راه‌اندازی سامانه های متعدد برای کاهش مراحل صدور پروانه ساخت و ساز و برقراری ارتباط با سایر دستگاه‌های دارای نقش در این حوزه به صورت الکترونیکی وارد عرصه شد.

در ادامه، امور اجراییات شهرداری که مامور شناسایی تخلفات ساخت و ساز برای برخورد بود را تقویت کرد یعنی برای ایجاد انگیزه، کار را به بخش خصوصی واگذار کرد.

این طرح در وهله اول در منطقه 4 شهرداری یزد اجرا شد و در حال تسری در سایر مناطق شهرداری است و همه اذعان دارند این گام، گامی موثر در کاهش تخلفات ساخت‌وساز بوده است.

گزارش مرکز آمار ایران درباره وضعیت ساخت و سازها

اما این روزها مرکز آمار ایران گزارشی را درباره وضعیت ساخت و ساز و تعداد پروانه‌های صادر شده در شهرداری‌های کشور اعلام کرده که نشان از کاهش صدور پروانه‌های ساختمانی دارد.

این آمار نشان می‌دهد که در تابستان امسال، هزار و 609 پروانه ساختمانی توسط شهرداری تهران صادر شده که نسبت به فصل گذشته 15 درصد افزایش و نسبت به فصل مشابه سال گذشته 11.7 درصد کاهش داشته است، این تعداد پروانه حدود پنج درصد از کل پروانه‌های ساختمانی کشور را تشکیل می‌دهد.

بر اساس همین بررسی در تابستان امسال، ٣٢ هزار و ١٣٦ پروانه ساختمانی توسط شهرداری‌های کشور صادرشده که نسبت به فصل گذشته حدود 14.9 درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته 39.4 درصد کاهش داشته است.

از کل پروانه‌های صادرشده در شهرداری‌های کشور، ٢ هزار و ٤٩٢ پروانه یعنی 7.8 درصد مربوط به افزایش بنا و ٢٩ هزار و ٦٤٤ پروانه 92.2 درصد مربوط به احداث ساختمان بوده است.

به این ترتیب پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان نسبت به فصل گذشته 14.7 درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته 40.1 درصد کاهش داشته است.

نقش مهاجرپذیری در افزایش ساخت و ساز در یزد

معاون معماری و شهرسازی شهرداری یزد اما ارائه این آمار به صورت کل را ملاکی برای سنجش تخلفات ساخت و ساز در شهرها ندانست و افزود: در مسیر بررسی باید به این نکته بررسی کرد که شهرهایی که توسعه می یابند، تخلفات در آنها کاهش یابد.

مهدی شرافت  با اشاره به مهاجرپذیر شدن یزد، ادامه داد: اعتقاد دارم که شهر یزد به اندازه جمعیت بومی خود، مسکن دارد و نیاز به ساخت و ساز جدید ندارد و ساخت و سازهای جدید بیشتر از سوی مهاجران انجام می شود.

وی بیان کرد: با این حال میزان صدور پروانه‌های ساختمانی هم از لحاظ تعداد، هم متراژ و هم تعداد واحد نشان از رشد صدور پروانه‌ها در 9 ماهه امسال نسبت به مدت های مشابه دو سال قبل دارد.

آمارهای نشان دهنده افزایش صدور پروانه

معاون معماری و شهرسازی شهرداری یزد افزود: بر اساس آمارها تعداد پروانه‌های صادرشده در 9 ماهه امسال 631 مورد بوده است که همین تعداد در سال های 1399 و 1398 به ترتیب 593 و 381 مورد بوده است که رشد بسیار خوبی را نشان می دهد.

وی ادامه داذ: به طور قطع در سه ماهه آخر سال با توجه به افزایش هزینه های دریافت پروانه ساختمانی به ویژه در ماه‌های بهمن و اسفند، تقاضا برای صدور پروانه افزایش قابل توجهی خواهد داشت.

شرافت به مقایسه مساحت پروانه‌های صادر شده در سال‌های 1398 تا 1400 پرداخت و گفت: در این سالها به ترتیب برای 200 هزار و 107 مترمربع، 383 هزار و 652 مترمربع و 459 هزار و 451 مترمربع پروانه صادر شده است که روند افزایشی قابل توجهی دارد.

وی با بیان اینکه یکی دیگر از شاخص‌های بررسی روند صدور پروانه های ساختمانی تعداد واحدهایی است که پروانه دریافت کرده اند، افزود: در سال 1398، برای 856 واحد، در سال 1399 برای هزار و 542 واحد و در سال جاری برای هزار و 928 واحد پروانه ساختمانی صادر شده که این هم رشد را نشان می دهد.

دلایل افزایش پروانه‌های ساختمانی

معاون معماری و شهرسازی شهرداری یزد، این افزایش را ناشی از نیاز به نوسازی و بهسازی همچنین نیاز به ساخت مسکن جدید برای مهاجران دانست و افزود: شهر یزد به اندازه جمعیتش، مسکن دارد و این روند افزایشی بنا به دلایل گفته شده بروز یافته است.

وی با بیان اینکه مهاجرپذیری برای تامین نیروی کار مورد نیاز صنایع استان، یکی از دلایل افزایش تقاضا برای ساخت مسکن در شهر یزد است، اظهار داشت: این تقاضا در همه مناطق شهری وجود دارد اما در منطقه تاریخی روند افزایشی مشاهده نشده است.

کاهش تخلفات ساخت و ساز

معاون معماری و شهرسازی شهرداری یزد یکی از نشانه‌های افزایش صدور پروانه های ساختمانی را کاهش تخلفات ساخت و ساز و تعداد پرونده های ارجاعی به کمیسیون ماده 100 عنوان کرد.

شرافت بیان کرد: با اتفاقاتی که در حوزه نظارت بر روند ساخت و ساز با مشارکت بخش خصوصی و اهتمام شهرداری صورت گرفته است، کنترل ساخت و سازها به مراتب افزایش یافته و زمانی که زمینه برای تخلف کاهش یابد، تمایل به دریافت پروانه و سیر روال قانونی برای ساخت و ساز افزایش خواهد یافت.

وی با تاکید بر اینکه شهروندان یزدی در امر ساخت و ساز ضابطه‌مند شده‌اند، افزود: این تغییر را هم در افزایش صدور پروانه‌های ساختمانی و هم در تعداد پرونده‌های تخلفات ساخت و ساز می‌توان به وضوح احساس کرد.

زخم ساخت‌وسازهای غیرمجاز بر معماری امروز شهر یزد

به طور قطع ترمیم زخم‌هایی که معماری امروز شهر یزد از ناحیه تخلفات ساخت و ساز خورده، سال‌ها زمان برده و حتی جبران ناپذیر است اما اگر از همین الان هم شروع کنیم و جلوی تخلفات ساخت و ساز را بگیریم، دیر نیست.

تخلفات ساخت و ساز جدای از خسارتی که بر سیمای شهر ایجاد می‌کنند، شهر را غیرایمن ساخته و جان شهروندان را نیز در معرض خطر قرار می دهند.

ای کاش مردم آگاه شوند و بدانند هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیمی که در ساخت و سازهای غیرمجاز برای دور زدن قانون و کم کردن هزینه و تسریع روند ساخت، پرداخت می کنند به مراتب سنگین‌تر و بیشتر از هزینه‌هایی است که برای سیر روال قانونی می پردازند.