بزرگنمايي:

خبر یزد - ایسنا /حدود 252 میلیون سال پیش، زمین شاهد یکی از عظیم‌ترین رویدادهای انقراض در تاریخ خود بود. این رویداد که به انقراض بزرگ پرمین-تریاس معروف است، باعث نابودی بخش عمده‌ای از گونه‌های جانوری شد. اما در کنار این فاجعه، تغییرات گسترده‌ای در آب‌وهوا و پوشش گیاهی نیز رخ داد که اکنون دانشمندان به بررسی آن پرداخته‌اند تا درک بهتری از تغییرات اقلیمی گذشته و پیامدهای احتمالی تغییرات آب‌وهوایی امروز داشته باشند.
در اواخر دوره پرمین، فوران‌های عظیم آتشفشانی در منطقه‌ای که امروزه به نام تله‌های سیبری شناخته می‌شود، مقدار بی‌سابقه‌ای دی‌اکسیدکربن را وارد جو کرد. این حجم عظیم گازهای گلخانه‌ای موجب افزایش دمای جهانی شد و تعادل اقلیمی زمین را بر هم زد. این تغییرات منجر به کاهش اکسیژن اقیانوس‌ها، از بین رفتن زیستگاه‌های بسیار و در نهایت انقراض شدید گونه‌های جانوری و دریایی شد. بررسی این دوره تاریخی می‌تواند به ما در درک بهتر تأثیرات انتشار دی‌اکسیدکربن در عصر حاضر کمک کند.
محققان دانشگاه ژنو، به سرپرستی دکتر مائورا برونتی، پژوهشی را انجام داده‌اند که نشان می‌دهد چگونه تغییرات آب‌وهوایی در این دوره زمین را متحول کرده است. آن‌ها با استفاده از مدل‌های اقلیمی و داده‌های مربوط به فسیل‌های گیاهی، این تغییرات را مورد بررسی قرار دادند. پژوهش آن‌ها نشان می‌دهد که افزایش 10 درجه‌ای دمای زمین پس از این رویداد، موجب تغییرات اساسی در پوشش گیاهی شده است.
روش تحقیق این پژوهش بر اساس مطالعه فسیل‌های گیاهی و مقایسه آن‌ها با مدل‌های شبیه‌سازی‌شده آب‌وهوایی بوده است. دانشمندان برای بررسی تغییرات اقلیمی، داده‌های مربوط به پوشش گیاهی مناطق مختلف زمین را در دوران پرمین و تریاس تجزیه‌وتحلیل کرده و آن‌ها را به شش زیست‌بوم اصلی تقسیم‌بندی کرده‌اند. سپس تغییرات این زیست‌بوم‌ها را در طول زمان دنبال کرده‌اند تا تأثیر افزایش دما بر تنوع گیاهی را مشخص کنند.
نتایج این تحقیق نشان می‌دهند که در آغاز دوره تریاس، تغییرات شدید آب‌وهوایی باعث شد که مناطق قطبی که پیش‌تر سرد و یخبندان بودند، به اقلیم‌های معتدل تبدیل شوند. در مناطق استوایی، زیست‌بوم‌های بیابانی جای خود را به پوشش‌های گیاهی مرطوب دادند. این تغییرات نشان‌دهنده ناپایداری شدید اقلیمی در آن دوران بوده است که باعث نوسانات در ترکیب پوشش گیاهی زمین شد.
همچنین بررسی داده‌ها حاکی از آن است که اقلیم زمین پس از این رویداد وارد مرحله‌ای پایدارتر شد، اما در دمایی 10 درجه گرم‌تر از قبل از انقراض پرمین-تریاس.
بر اساس این یافته‌ها، تغییرات سریع در میزان دی‌اکسیدکربن و افزایش ناگهانی دما می‌تواند تأثیرات عمیقی بر پوشش گیاهی و زیست‌بوم‌های مختلف داشته باشد، درست همان‌طور که امروزه افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای بر اقلیم زمین تأثیر می‌گذارد.
دانشمندان همچنین هشدار داده‌اند که میزان دی‌اکسیدکربنی که در دوران پرمین-تریاس وارد جو شد، در صورت ادامه روند کنونی انتشار گازهای گلخانه‌ای، ممکن است در 2700 سال آینده دوباره به سطح مشابهی برسد. با این حال، سرعت تغییرات کنونی بسیار بیشتر از دوران پرمین است که این امر می‌تواند اثرات فاجعه‌باری برای اکوسیستم‌های امروزی به همراه داشته باشد.
این پژوهش که در مجله Frontiers in Earth Science منتشر شده است، نشان می‌دهد که بروز تغییرات آب‌وهوایی شدید می‌تواند زیست‌بوم‌های زمین را به‌طور کامل دگرگون کند.
یافته‌های این تحقیق اهمیت درک تغییرات اقلیمی گذشته را در پیش‌بینی آینده اقلیم زمین برجسته می‌کند و ضرورت اقدام برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را بیش از پیش نمایان می‌سازد.