خبر یزد - به گزارش خبرنگار مهر، کمیته ملی المپیک طبق روال همیشه و به منظور حضور در المپیک پیش رو، فهرستی از ورزشکاران را بورسیه کمیته بین المللی المپیک (IOC) کرده است تا در مسیر کسب سهمیه برای حضور در این بازی ها تحت حمایت مالی IOC قرار بگیرند.
این امتیازی ویژه ای است که به خاطر دریافت ماهیانه 750 دلار شرایط ایده آلی را برای ورزشکار بورسیه مهیا می کند و دقیقا همین مسئله یک رقابت داخلی و زیر پوستی را میان ورزشکاران و رشته ها پیش از هر دوره المپیک ایجاد می کند.
برای المپیک لس آنجلس، کمیته ملی المپیک 12 ورزشکار از رشته های تکواندو، کشتی، تیروکمان، کوهنوردی و صعودهای ورزشی، وزنه برداری، قایقرانی (روئینگ)، تیراندازی و شمشیربازی را بورسیه کمیته بین المللی المپیک کرده است، این فهرست در حالی برای نخستین بار «بدون شکاف جنسیتی» نهایی شد که «رشته های مادر و پایه» ورزش نماینده ای در آن ندارند این در حالی است که این رشته ها از جایگاهی بالا در بازی های المپیک برخوردارند.

رشته های مادر و پایه و پرمدال نماینده ای در بورسیه های جدید ورزش ندارند
جای خالی نمایندگان رشته های «مادر و پایه و پرمدال» در جمع بورسیه ها
دوومیدانی که به عنوان «مادر تمام ورزش ها» شناخته می شود، پرطرفدارترین رشته المپیک به حساب می آید که بلیت رقابت های آن از مدت ها پیش از شروع بازی ها به فروش می رسد با این حال هنگام برگزاری رقابت ها، بازار سیاه پیدا می کند اما این مانع هجوم خیل عظیم تماشاگران به سمت ورزشگاه دوومیدانی نمی شود. این رشته در فهرست بورسیه های ورزش ایران برای سه دوره پیشین بازی های المپیک (2016 ریو، 2020 توکیو و 2024 پاریس) حداقل یک نماینده داشت اما در فهرست 12 نفره جدید جایی به آن اختصاص داده نشده است درست مانند ژیمناستیک.
از ژیمناستیک می توان به عنوان «الفبای ورزش» یاد کرد، یکی از قدیمی ترین رشته های ورزشی جهان که طرفداران زیادی حتی در رده سنی دو – سه سال دارد شاید به این دلیل که اساس و پایه خیلی دیگر از رشته ها به حساب می آید، تاریخ این رشته در ایران البته بسیار پرافت و اخیز بوده با این حال توانست خود را به حدی بالا بکشد که برای المپیک پیش (2024 پاریس) با یک نماینده وارد فهرست بورسیه های ورزش شد اما همین حداقل سهم از این رشته گرفته شد. سرنوشتی که شنا هم دچار آن شد.
شنا بعد از دوومیدانی بیشترین قدمت را در میان رشته های المپیکی دارد، رشته ای پررویداد و پُرمدال که شاید در ایران روندی کند در سیر صعودی داشته اما این روند در سال های اخیر به قدری شیب پیدا کرد که توانست امیدها را به المپیکی شدن زنده کند تا آنجا که یکی از 15 سهمیه بورسیه های ورزش ایران برای المپیک پاریس به این رشته اختصاص پیدا کرد اما همین نیم نگاه از شنا برای المپیک لس انجلس برداشته شد.
کمیته ملی المپیک در حالی از اختصاص سهمیه دوباره به دوومیدانی، ژیمناستیک و شنا برای بورسیه شدن ورزشکاران شان امتناع کرد که این رشته ها برای المپیک 2024 پاریس در کاروان ایران نماینده داشتند. البته ورزشکاران بورسیه دوومیدانی، ژیمناستیک و شنا مثلی خیلی دیگر از بورسیه شده ها نتوانستند سهمیه ای به خود اختصاص دهند اما دیگر ورزشکاران این رشته ها وارد المپیک شدند و حتی با تکرار و تاریخ سازی.

مهدی الفتی با تاریخ سازی سهمیه المپیک پاریس شد اما نه او و نه نماینده ای دیگر از ژیمناستیک بورسیه نشدند
پیشینه ای که نادیده گرفته شد
برای بازی های 2024، فرزانه فصیحی و حسن تفتیان در دوومیدانی از طریق رنکینگ جهانی سهمیه گرفتند و برای دومین بار وارد المپیک شدند، سامیار عبدلی که استعدادی قابل دفاع در شنا به حساب می آید و فاصله رکوردهایش با رکورد المپیک خیلی عجیب نبود، خود را به حدی ایده آل نشان داد که توانست سهمیه فدراسیون جهانی را برای پاریس به خود اختصاص دهد. مهمتر از همه هم اتفاقی بود که به واسطه عملکرد مهدی الفتی و المپیکی شدن او با قرار گرفتن در رده دوم رنکینگ مسابقات کسب سهمیه المپیک، برای اولین بار در تاریخ ژیمناستیک ایران رخ داد.
با وجود این پیشینه المپیکی رشته های مادر و پرمدال، شانس حضور دوباره نماینده ای از آنها در جمعِ ورزشکاران بورسیه شده برای المپیک گرفته شد در حالیکه توجه به رشته های پایه از اولویت های لازم برای پیشبرد اهداف ورزش است.

دوومیدانی به عنوان ورزش مادر و بعد از سه دوره فاقد بورسیه شد
الزامی که دست و پای کمیته را بست
البته شاید الزام کمیته بین المللی المپیک برای لحاظ کردن برابری جنسیتی در معرفی ورزشکاران بورسیه هر کشور، بی تاثیر در این موضوع نبوده است. IOC که از بازی های پاریس، بر برگزاری بازی های المپیک بدون شکاف جنسیتی تاکید داشت، ابعاد گسترده تری به آن داده است طوریکه بعد از الزام معرفی یک پرچمدار زن و مرد برای مراسم افتتاحیه که البته از المپیک توکیو آغاز شد، در مورد ورزشکاران بورسیه هم خواستار اعمال این مهم شده است و روی آن برای معرفی بورسیه های المپیک لس انجلس تاکید داشته است.
طبیعی است که این مسئله تا حدی دست و پای کمیته ملی المپیک را برای معرفی گزینه های مورد نظر که از شانس کسب سهمیه برخوردارند یا در این مسیر قابلیت دفاع و حمایت دارند را تا حدی زیادی بست چراکه اجبار به معرفی تعداد مساوی ورزشکاران زن و مرد داشت در حالیکه برای ادوار گذشته بازی های المپیک، هیچ تناسبی میان این دو بخش نبود، حتی تعداد ورزشکاران بورسیه زن و مرد نزدیک به یکدیگر هم نبودند.

شنا به عنوان یکی از پرمدال ترین رشته المپیک نماینده ای در بورسیه های ورزش ایران ندارد
جان کلام
شاید اگر این الزام IOC نبود، کمیته ملی المپیک می توانست تعداد رشته های بیشتری را وارد فهرست جدید خود کند و اینگونه شانس بورسیه شدن دوباره به رشته های مادر و پایه هم نزدیک می شد اما این مسئله نباید بهانه پررنگ این روزهای این رشته ها برای عقب نشینی شود یا اینکه بعدها ناتوانی در رقص را به زمین کج نسبت دهند.
درست این است که جایگاه رشته هایی مانند دوومیدانی، ژیمناستیک و شنا در ورزش ایران باید در حد مرتبه و مقام المپیکی شان بالا و رفیع باشد تا در قیاس های اینچنینی با دیگر رشته ها، هیچ موی نقد و توجیهی لای درزشان نرود. اگرچه از این مهم هم نمی توان چشم پوشی کرد که بودجه اختصاصی به این رشته ها کفافِ گستردگی فعالیت های شان را نمی دهد و همین بس است برای حرکت کند به سمت خیلی از اهداف.
با همه اینها شاید اگر قبل از المپیک، ژیمناستیک زودتر به سروسامان انتخاباتی می رسید و بعد از آن روی تکرار سهمیه تمرکز می کرد نه توسل به سهمیه قبلی برای طرح خواسته ها و ادعاها، در ماه های بعد از المپیک هم دوومیدانی کاران بیشتر از جوسازی روی ارتقای عملکرد خود متمرکز می شدند و عملکرد شنا هم بعد جهانی بیشتری پیدا می کرد، شانس برای ویژه دیدن ورزشکاران این رشته ها بیشتری یاری می کرد.
جان کلام اینکه توجه به رشته های پایه، اساس لازم برای رقابت نزدیک با دیگر کشورها و آینده روشن ورزش کشور است و برای رسیدن به این روشنی همه باید کمک حال باشند و آینده نگر، نه اینکه توپ کم کاری و بی توجهی را به زمین دیگری بیندازند.