ادب فارسی در کرانههای دور و کشورهای عربی
فرهنگی
بزرگنمايي:
خبر یزد - ایسنا / «شعر فارسی در کرانههای دور» با انتخاب و ترجمه مصطفی حسینی و «ادب فارسی در کشورهای عربی» نوشته یوسف حسین بَکّار راهی بازار کتاب شدهاند.
«شعر فارسی در کرانههای دور؛ فردوسی، خیام، مولوی، حافظ و تأثیر جهانیشان» نوشته فرانکلین لویس، آنهماری شیمل، لئونارد لویسون و دیگران با انتخاب و ترجمه مصطفی حسینی در 248 صفحه با شمارگان 330 نسخه و قیمت 370 هزار تومان در انتشارات مروارید منتشر شده است.
«ایران از چشم غربی» نوشته لارنس لاکهارت، «شاهنامه در دیار ترکان» نوشته حسن جوادی، «بلند آفتاب خراسان و اثر کوهپیکرش» از احمد صدری، «ناظمی امین یا شاعر آفریننده؟» نوشته دیک دیویس، «طنزپرداز گستاخاندیشه آمریکایی و رباعیات خیام» نوشته آلن گریبن، «شاعر کمگوی و گزیدهگوی نیشابوری در آمریکا» از مهدی امین رضوی، «دردانههای خیام در ایتالیا» به قلم ماریو کاساری، «کلمن براین بارکس: ترجمان صبح» از امید آزادی بوگر، «پیر هژیر بلخ در آمریکا» نوشته جروم کلینتون، «چرا مولوی در آمریکا محبوب است» از فرانکلین لویس، «خداوندگار شعر آزاد و جلالالدین رومی» از مسعود فرزان، «از شیراز تا بنگال» نوشته علی سردار جعفری، «نستوه اتریشی و دیوان حافظ» نوشته سیبله ونتکر، «دیوان غربی_شرقی» نوشته مصطفی حسینی، «همراه با باد: شعر کلاسیک فارسی در آلمان» نوشته آنهماری شیمل، «رابرت بلای در سایه حافظ» نوشته لئونارد لویسون و «شعرِ تر حافظ در آلمان» نوشته حمید تفضلی مقالههای این کتاب هستند.
در نوشته پشت جلد کتاب آمده است: شعر فارسی در کرانههای دور مجموعهای بسیار خواندنی است که بهویژه از نفوذ آثار فردوسی، خیام، مولوی و حافظ در ترکیه و کشورهای اروپایی و ایالات متحده در چهارچوب نقد ادبی و ادبیات تطبیقی سخن میگوید. کتاب با مقالهای ارزشمند دربارهٔ «ایران از چشم غربی» بهقلم پژوهشگر نامی، لارنس لاکهارت شروع میشود و با مقالاتی بسیار پراطلاع از شماری از پژوهشگران غربی و شرقی و ایرانی مانند حسن جوادی، آلن گریبن، مهدی امینرضوی، ماریو کاساری، امید آزادیبوگر، سایمن پتن، جروم رایت کلینتون، فرانکلین لویس، مسعود فرزان، سردار جعفری، سیبله ونتکر، آنهماری شیمل، لئونارد لویسون و حمید تفضلی ادامه مییابد. مترجم این کتاب، که برخی فصلها را خود به رشتهٔ تحریر درآورده، دکتر مصطفی حسینی، استاد زبان و ادبیات انگلیسی در دانشگاه همدان است که بهویژه مقالهها و کتابهای متعددی در حوزهٔ ادبیات تطبیقی ایران و غرب ترجمه و تألیف کرده است.

همچنین کتاب «ادب فارسی در کشورهای عربی: تحلیل و بررسی تاریخی و تطبیقی» نوشته یوسف حسین بَکّار به کوشش عبدالکریم جَرادات و یدالله ملایری در 242 صفحه با شمارگان 330 نسخه و بهای 340 هزار تومان در نشر یادشده منتشر شده است.
در مقدمه یوسف حسین بکّار بر این کتاب آمده است: بدون شک، ایرانیان به ادبیات عربی بیش از ما عربها به ادبیات فارسی توجه نشان میدهند. از زمانهای قدیم، ایرانیان به ادبیات عربی علاقهمند بودهاند و در آن مهارت یافتهاند، در حالیکه ما عربها به زبان فارسی و فرهنگ آن به همان اندازه توجه نکردهایم. بهعنوان مثال، ما با شاعر بزرگ فارسی، عمر خیام، تنها در دوران معاصر و از طریق ترجمههای انگلیسی آشنا شدیم، نه مستقیماً از منابع اصلی خودش.
در ایران، زبان عربی در دانشگاهها از جایگاه ویژهای برخوردار است و حتی بهعنوان زبان دوم در این کشور مطرح شده است. اما در جهان عرب، ما از داشتن بخشهای قوی برای آموزش زبان فارسی محروم هستیم و برخی از دانشگاههای عربی حتی این زبان را تدریس نمیکنند. علاوه بر این، حجم آثاری که ما از ادبیات فارسی، چه قدیم و چه معاصر، ترجمه کردهایم، بسیار کمتر از آثاری است که ایرانیان از ادبیات عربی ترجمه کردهاند.
بسیاری از ادیبان و روشنفکران ما بر این باورند که توجه ما به ادبیات فارسی کمتر از توجهمان به ادبیات غرب است. اما من میخواهم تأکید کنم که ادیبان عرب، بهویژه در قرنهای نوزدهم و بیستم، تحت تأثیر ادبیات فارسی قرار گرفتهاند، هرچند که این تأثیر در مقایسه با تأثیر ادبیات غرب، کمتر بوده است. این کتاب آغاز یک پروژه بزرگتر است که هدف آن روشنسازی تلاشهای پژوهشگران عرب معاصر در مطالعهٔ زبان فارسی، فرهنگ و. ادبیان آن، چه قدیم و چه مدرن است، این کتاب شاهد محکمی بر پیوندهای ادبی و علمی بین عربها و ایرانیان است که همواره قوی و فرهنگساز و تأثیرگذار بودهاند.
روابط بین عربها و ایرانیان ریشه در اعماق تاریخ دارد و پس از اسلام تقویت شده است. با این حال، این روابط دورههایی از افول را تجربه کرده، بهویژه در دورههایی که جهان عرب از رکود فرهنگی و علمی رنج میبرد. ایران نیز خود دورههای دشواری را پشت سر گذاشته است. اما در دوران معاصر، روابط فرهنگی بین دو طرف تجدید شده و شمار زیادی از مترجمان و متخصصان عرب در زبان فارسی و ادبیات آن ظهور کردهاند. ما امیدواریم که این روابط بیشاز پیش تقویت شود.
در نوشته پشت جلد کتاب هم عنوان شده است: از نفوذ و گسترش زبان و ادبیات فارسی در کشورهای عربی چه میدانیم؟ آثار و اندیشههای شاعران و نویسندگان ایرانی و فارسیزبان چه تأثیری در طول سدهها بر فرهنگ مردم عربزبان داشته است؟ به احتمال زیاد، آگاهیهای ایرانیان و فارسیزبانان از این نفوذ و تأثیر چندان زیاد نیست.
یکی از استادان و پژوهشگرانی که در این زمینه، هم با تألیف و هم با ترجمه به شناسایی کتابها و آرای مندرج در دیوانها و تألیفهای زبان فارسی در کشورهای عربی پرداخته است، دکتر یوسف حسین بکّار، متولد 1942 است. او در دهههای 1940 و 1960 در اردن و مصر تحصیل کرد و در دهه 1970 در دانشگاه فردوسی مشهد و سپس در دانشگاه یرموکِ میهنش اردن، به تدریس پرداخت. دو تن از شاگردان او با گردآوری و تنظیم هدفمند مقالههای او بهصورت رساله حاضر کوشیدهاند تا آگاهیها و تحلیلهای گسترده این استاد برجسته ادبیات عربی را، که بر ادبیات فارسی هم تسلط دارد، در اختیار علاقهمندان قرار دهند.

-
سه شنبه ۶ خرداد ۱۴۰۴ - ۱۸:۲۶:۵۰
-
۸ بازديد
-

-
خبر یزد
لینک کوتاه:
https://www.khabareyazd.ir/Fa/News/726466/