بزرگنمايي:

خبر یزد - ایسنا / ممکن است در آینده نزدیک، بیماران سلیاک برای تشخیص بیماری‌ خود دیگر مجبور نباشند مقادیر زیادی گلوتن که همان ماده‌ای است که باعث بیماری‌شان می‌شود، مصرف کنند. پژوهشگران استرالیایی امیدوارند این آزمایش، روند تشخیص سلیاک را متحول کند، به‌ ویژه برای افرادی که رژیم غذایی بدون گلوتن دارند.
براساس پژوهشی که روز سه‌شنبه منتشر شده است، یک آزمایش خون که سلول‌های T خاصِ گلوتن را بررسی می‌کند، توانسته است حتی بدون مصرف گلوتن هم با دقت بالایی بیماری سلیاک را تشخیص دهد.
به نقل از گاردین، حدود یک درصد از مردم کشورهای غربی به سلیاک مبتلا هستند. سلیاک یک بیماری خودایمنی‌ است که در آن گلوتن موجب التهاب در روده باریک می‌شود.
بازار
در حال حاضر، همه‌ی روش‌های تایید شده برای تشخیص سلیاک نیاز به مصرف گلوتن دارند. آزمایش‌های موجود که شامل آزمایش خون یا آندوسکوپی می‌شود، مستلزم آن هستند که فرد برای چند هفته گلوتن بخورد و در این مدت علائمی مانند اسهال، درد شکم و نفخ را تحمل کند.
با وجود اهمیت تشخیص زودهنگام، پژوهشگران می‌گویند بسیاری از بیماران به دلیل ترس از بروز علائم، از انجام تست منصرف می‌شوند.
تحقیقات گذشته نشان داده که بیش از نیمی از موارد سلیاک یا اصلا تشخیص داده نمی‌شوند یا با تاخیر زیاد تشخیص می‌گیرند.
پروفسور جیسون تای-دین (Jason Tye-Din)، نویسنده ارشد مقاله و مسئول آزمایشگاه تحقیقات سلیاک در مؤسسه پزشکی والتر و الیزا هال در ملبورن، می‌گوید: احتمالا میلیون‌ها نفر در جهان بدون آن‌ که بدانند، به سلیاک مبتلا هستند، فقط به این دلیل که مسیر تشخیص آن دشوار و گاه ناتوان‌کننده است.
او این یافته جدید را یک «تغییر بزرگ» در مسیر تشخیص سلیاک توصیف کرد که می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین موانع در روند فعلی را از میان بردارد.
در این مطالعه، پژوهشگران امکان سنجش نشانگر ایمنی اینترلوکین 2 (IL-2) را بررسی کردند. در سال 2019، محققان مؤسسه WEHI کشف کردند که سطح IL-2 در خون بیماران سلیاک اندکی پس از مصرف گلوتن به‌سرعت افزایش می‌یابد.
برای انجام این پژوهش، از 181 داوطلب بین 18 تا 75 سال که در بیمارستان سلطنتی ملبورن ثبت‌نام شده بودند نمونه خون گرفته شد. این افراد شامل 75 بیمار سلیاک با رژیم بدون گلوتن حداقل یک‌ساله، 13 بیمار سلیاک فعال و درمان‌نشده، 32 فرد حساس به گلوتن بدون ابتلا به سلیاک و 61 فرد سالم بودند.
در آزمایش، نمونه‌های خونی این افراد با گلوتن ترکیب شد تا واکنش ایمنی (افزایش IL-2) بررسی شود.
به گفته اولیویا موسکاتلی (Olivia Moscatelli)، نویسنده اصلی مقاله و یکی از مبتلایان به سلیاک، این آزمایش توانست با حساسیت تا 90 درصد و دقت 97 درصد، بیماری را تشخیص دهد و حتی در بیمارانی که رژیم غذایی بدون گلوتن داشته‌اند نیز موفق بود.
شرکت دارویی Novoviah شریک صنعتی این تحقیق بود، اما در اجرای آزمایش یا تفسیر نتایج نقشی نداشت. به گفته تای-دین، این شرکت قصد دارد ظرف دو سال این تست را وارد مراحل بالینی کند.
با وجود نتایج امیدوارکننده، پژوهشگران محدودیت‌هایی را برای مطالعه خود قائل شدند، از جمله اینکه شرکت‌کنندگان فقط از یک مرکز انتخاب شدند و گروه‌های فرعی نسبتا کوچک بودند. همچنین کودکان و افرادی که داروی سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند در این پژوهش بررسی نشدند ...
پروفسور پیتر گیبسون (Peter Gibson)، متخصص گوارش از دانشگاه موناش، می‌گوید: این مطالعه باکیفیت بالا انجام شده، تعداد شرکت‌کنندگان قابل‌توجه است، شرایط بالینی آن‌ها به‌خوبی توصیف شده و نتایج واقعا چشمگیرند.
او افزود که این آزمایش از نظر فنی بسیار ساده است و می‌تواند به‌راحتی به یک تست آزمایشگاهی معمولی تبدیل شود.
دکتر وینسنت هو (Vincent Ho)، متخصص گوارش از دانشگاه وسترن سیدنی نیز می‌گوید: این آزمایش بسیار جدید است و باید در مراکز و آزمایشگاه‌های دیگر نیز تکرار و تایید شود. همچنین از نظر هزینه باید با تست‌های فعلی مقایسه شود.
او توضیح داد که یکی از دقیق‌ترین آزمایش‌های کنونی برای تشخیص سلیاک، تست آنتی‌بادی اندومیزیال است که دقت 98 درصد دارد.
دکتر هو همچنین یادآور شد که نمونه‌برداری خون پس از مصرف یک‌بار گلوتن یعنی معادل حدود چهار برش نان گندم، می‌تواند پاسخ ایمنی را در آزمایشگاه آشکار کند.
او گفت: این یعنی در تئوری می‌توان بیماری سلیاک را بدون نیاز به چند هفته مصرف گلوتن تشخیص داد.
با این حال، از آن جا که این آزمایش پاسخ ایمنی بدن را بررسی می‌کند، افرادی که داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند ممکن است واکنشی نشان ندهند و نتیجه‌شان منفی کاذب باشد.