خبر یزد

آخرين مطالب

راهکاری طبیعی برای مبارزه با قارچ پژمرده‌کننده گوجه‌فرنگی علمي

راهکاری طبیعی برای مبارزه با قارچ پژمرده‌کننده گوجه‌فرنگی
  بزرگنمايي:

خبر یزد - ایسنا / گوجه‌فرنگی‌ از محبوب‌ترین صیفی‌جات در سفره‌ ایرانی‌هاست؛ اما این گیاه پرکاربرد، در برابر برخی بیماری‌های قارچی بسیار آسیب‌پذیر است. محققان در پژوهشی تازه به دنبال راهی برای تقویت دفاع طبیعی این گیاه در برابر نوعی بیماری پژمردگی بوده و به موفقیت خوبی دست یافته‌اند.
گوجه‌فرنگی در حال حاضر یکی از پرمصرف‌ترین سبزی‌ها در بازار ایران و جهان است. با وجود ارزش غذایی بالا و مصرف گسترده آن، این گیاه در محیط گلخانه‌ای یا مناطقی با رطوبت و دمای بالا به شدت در معرض ابتلا به بیماری‌های قارچی قرار دارد. یکی از مخرب‌ترین این بیماری‌ها، «پژمردگی فوزاریومی» است که توسط نوعی قارچ به نام فوزاریوم اکسی‌اسپوریوم ایجاد می‌شود. این قارچ از طریق ریشه وارد گیاه می‌شود و به مرور باعث زرد شدن، پژمردگی و در نهایت نابودی بوته گوجه‌فرنگی می‌شود. به همین دلیل مقابله با این بیماری برای حفظ کیفیت و کمیت تولید، به‌ویژه در شرایط گلخانه‌ای که فضای بسته و مساعدی برای رشد قارچ‌هاست، اهمیت زیادی دارد.
بازار
روش‌های رایج برای کنترل این بیماری بیشتر بر استفاده از سموم شیمیایی تکیه دارند. اگرچه این روش‌ها تا حدی مؤثر هستند، اما با مشکلاتی مانند باقی‌ماندن سم در محصول، آسیب به محیط زیست و هزینه‌های بالا همراه‌اند. به همین دلیل در سال‌های اخیر، توجه به روش‌های جایگزین و سالم‌تر افزایش یافته است؛ از جمله استفاده از ترکیبات طبیعی برای تحریک سیستم دفاعی گیاه. پژوهش‌هایی در نقاط مختلف دنیا نشان داده‌اند که برخی مواد گیاهی می‌توانند بدون اثرات جانبی مخرب، مقاومت گیاه را در برابر بیماری‌ها افزایش دهند. در این میان، ترکیبات فنلی و آنتی‌اکسیدانی مانند رزوراترول مورد توجه خاصی قرار گرفته‌اند.
در همین زمینه، سید کاظم صباغ از گروه زیست‌شناسی دانشگاه یزد به همراه سه تن از همکاران خود، پژوهشی انجام دادند تا تأثیر همین ترکیب طبیعی، یعنی رزوراترول را در افزایش مقاومت گوجه‌فرنگی در برابر بیماری پژمردگی بررسی کنند. رزوراترول ماده‌ای طبیعی است که در برخی خوراکی‌ها مانند انگور، بادام‌زمینی و شراب قرمز وجود دارد و به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی‌اش شناخته می‌شود.
در این پژوهش، دو رقم تجاری گوجه‌فرنگی به نام‌های «ترمه» و «کاپتین» انتخاب شدند. پژوهشگران این گیاهان را در محیط گلخانه پرورش دادند و سپس در معرض قارچ عامل بیماری قرار دادند. همزمان، گیاهچه‌ها را در دو نوبت با محلول رزوراترول با غلظت‌های متفاوت محلول‌پاشی کردند. در ادامه، تغییرات مربوط به رشد گیاه، فعالیت آنزیم‌های دفاعی و میزان بیان ژن‌هایی که در مقاومت گیاه نقش دارند، مورد بررسی قرار گرفتند.
نتایج به دست آمده نشان دادند که گیاهان تیمارشده با دوز بالاتر رزوراترول رشد بهتری نسبت به گیاهان شاهد (تیمارنشده) داشتند. این تأثیر به ویژه در رقم ترمه که بیشتر به بیماری حساس بود، ملموس‌تر بود. از سوی دیگر، بررسی‌های ژنتیکی مشخص کردند که در رقم کاپتین، یکی از ژن‌های کلیدی مرتبط با مقاومت گیاه، فعالیت بیشتری از خود نشان داده است.
به‌طور کلی، پژوهش نشان داد که رزوراترول می‌تواند سیستم دفاعی گیاه را تقویت کند، اما اثر آن در مقایسه با برخی ترکیبات دیگر مانند اسید سالیسیلیک یا جاسمونیک اسید کمتر است. با این حال، استفاده از این ماده طبیعی می‌تواند در مراحل اولیه رشد گیاه و برای تولید نشاء، سودمند باشد.
بر اساس بررسی‌های تکمیلی این تحقیق، رزوراترول علاوه بر تقویت دفاع گیاه، به بهبود رشد آن هم کمک می‌کند. افزایش سطح آنزیم‌هایی مانند کاتالاز و پراکسیداز که در خنثی‌کردن آسیب‌های اکسیداتیو نقش دارند، از جمله اثرات مثبت آن بود. این آنزیم‌ها می‌توانند با تقویت دیواره سلولی و پاکسازی رادیکال‌های آزاد، مقاومت گیاه را در برابر نفوذ قارچ‌ها افزایش دهند. هرچند برخی تأثیرات آن در بخش‌های زیرزمینی گیاه مانند ریشه، محسوس‌تر از بخش‌های هوایی بود.
نکته قابل توجه دیگر، تفاوت واکنش ارقام مختلف گوجه‌فرنگی به این ترکیب بود. این مسأله نشان می‌دهد که نوع رقم و شدت بیماری‌زایی قارچ می‌تواند بر میزان اثرگذاری رزوراترول تأثیر بگذارد.
در مجموع، نتایج این پژوهش که در دوفصلنامه «دانش گیاه پزشکی ایران» وابسته به دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران منتشر شده‌اند، از پتانسیل این ترکیب برای استفاده در کشاورزی ارگانیک خبر می‌دهد، به شرط آن‌که در دوز مناسب و در زمان مناسب به کار گرفته شود.

لینک کوتاه:
https://www.khabareyazd.ir/Fa/News/734476/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

کروس: تا به حال بازیکنی شبیه یامال ندیده‌ام!

اوقات شرعی پنجشنبه 19 تیرماه 1404 به افق یزد

وعده توانیر در خصوص تزریق فوری نقدینگی برای نیروگاه‌ها

دیدار معاون توسعه مدیریت و منابع بنیاد و مدیرکل بنیاد مازندران با خانواده شهدای حمله تروریستی رژیم اشغالگر صهیونیست

تاکید معاون توسعه مدیریت و منابع بنیاد، بر ضرورت تسریع در تامین زمین برای 11 هزار ایثارگر استان مازندران

تشخیص علائم اولیه پوکی استخوان با هوش مصنوعی

استرداد وجه 800 هزار بلیت هواپیما در پی جنگ 12 روزه تحمیلی

خدمتگزاری خانواده‌های شهدا وظیفه همگانی است

شهدا برگ‌های زرین تاریخ این مرز و بوم هستند

دیدار معاون توسعه مدیریت و منابع بنیاد و مدیر کل بنیاد مازندران با نماینده ولی فقیه در استان

دیدار معاون توسعه مدیریت و منابع بنیاد و مدیر کل بنیاد مازندران با نماینده ولی فقیه در استان

النصر در یک لیگ جداگانه تابستانی!

من آن کسی هستم که ساپینتو را کنترل کند!

مهاجم مدنظر استقلال؛ سری از جنس تیتانیوم و تنگستن!

رکوردشکنی جدید مسی در پیروزی اینترمیامی

بازگشت آرامش به بازار اجاره مسکن از طریق سامانه خودنویس

جنگ 12 روزه چه تبعاتی برای اصناف داشت؟

روحیه ایستادگی، گفتمان و مقاومت خانواده شهدا ستودنی است

مشاهدات تلسکوپ جیمز وب بار دیگر از فرضیه ماده تاریک پشتیبانی می‌کنند

مناسبت روز/ پنج‌شنبه، 19 تیرماه

قانون از بین بردن سرمایه داوری توسط فدراسیون!

رشد 10 درصدی ارزش بازار اوراق بهادار

آیا راز پیدایش زبان در گفت‌وگوی کودکانه با نوزادان نهفته است؟

مهاجم تیم ملی آلمان فروشی نیست!

در انتظار پایان غیبت روزبه چشمی

پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری چه تغییری کرد؟

شلوغ‌ترین فرودگاه‌های جهان معرفی شدند

غیبت عجیب سلیمی در تمرین استقلال

انریکه: عثمان دمبله شایسته توپ طلا است

بازگشت مهاجم ناکام با پیراهن آبی

ژابی: پاریس پروژه دو ساله است، من تازه شروع کرده‌ام

خلاصه بازی پاری سن ژرمن 4 - رئال مادرید 0

همه‌‍‌چیز به نفع بازیکن خارجی استقلال

4 غول بزرگ WWE؛ چند بار قهرمان جهان شدند؟

خوشحالی گل به یاد دیوگو ژوتا؛ گل گونسالو راموس به رئال مادرید

پاری سن ژرمن 4-0 رئال مادرید؛ بزرگان زیر چکمه‌ی فاتحان نو، صدای له شدن تاریخ را شنیدی؟

خداحافظ لوکیتا؛ آخرین بازی مودریچ با پیراهن سفید

گل چهارم پاری سن ژرمن به رئال توسط راموس

استقبال هاشمیان و پیروانی از بازیکنان پرسپولیس

انرژی خاص به خرید مهم استقلال

لیگ ملت‌ها: آلمان فاتح یک ماراتن جذاب

شاید مهم‌ترین خرید این فصل استقلال!

درخشش اسکیت‌بازان ایران در کاپ جهانی ایتالیا

تلاش برای یافتن راه‌حل مسالمت‌آمیز در پرونده بیرانوند

حسین‌نژاد برای تیم روسی بازی کرد

لیگ ملت‌ها: آن‌ها جور مردان‌شان را می‌کشند

کشف ضربان‌های منظم در اعماق آفریقا از احتمال شکافت این قاره خبر می‌دهد

انقلاب انویدیا در هوش مصنوعی با پاسخ‌دهی 32 برابر سریع‌تر به کاربران

کاوشگر نیوهورایزنز ناسا اولین آزمایش ناوبری میان‌ستاره‌ای تاریخ را انجام داد

ماندن رناتو سانچز روی دست پاری سن ژرمن؛ او مشتری ندارد