خبر یزد - زومیت / وقتی آب روی اجاق گاز جوش می‌آید، حباب‌ها معمولاً اولین علامت جوشیدن آن هستند اما وقتی آب را در مایکروویو گرم می‌کنید، حبابی تشکیل نمی‌شود.
وقتی آب روی اجاق گاز می‌جوشد، حباب‌ها معمولاً اولین علامتی هستند که نشان می‌دهند آب داغ شده است. در اجاق گاز، وقتی آب گرم می‌شود، حباب‌های کوچکی به تدریج بزرگ‌تر می‌شوند تا جایی که آب به دمای 100 درجه سانتیگراد می‌رسد و شروع به جوشیدن می‌کند. اما وقتی آب را در مایکروویو گرم می‌کنید، حباب‌ها اصلاً ظاهر نمی‌شوند. پس چرا در مایکروویو حبابی نمی‌بینیم؟
بازار ![]()
جوشیدن آب روی اجاق گاز
وقتی آب روی اجاق گاز داغ می‌شود، حباب‌های ریز و کوچک به طور مداوم در آب تشکیل می‌شوند و از بین می‌روند. این حباب‌ها دراثر دمای بالای آب ایجاد می‌شوند. وقتی دما از 100 درجه سانتیگراد بالاتر می‌رود، مولکول‌های آب تمایل دارند تبدیل به بخار شوند؛ زیرا در این دما بخارشدن راحت‌تر از باقی‌ماندن در حالت مایع است. برای اینکه جوشیدن واقعی اتفاق بیفتد، باید حباب‌ها تشکیل شوند و این کار به انرژی نیاز دارد.
اما چرا هنگام گرم‌شدن آب در مایکروویو خبری از حباب‌ها نیست؟ یکی از دلایل این است که وقتی آب را در مایکروویو گرم می‌کنید، بدون اینکه حبابی شروع به تشکیل کند، آب به دمایی فراتر از 100 درجه سانتیگراد می‌رسد . این وضعیت به نام «ابرگرمایش» شناخته می‌شود. آب در این حالت داغ‌تر از دمای جوش است، اما هنوز حباب‌ها در آن تشکیل نمی‌شوند.
چرا در مایکروویو حباب‌ها تشکیل نمی‌شوند؟
در مایکروویو، امواج الکترومغناطیسی به طور یکنواخت مولکول‌های آب را در تمام قسمت‌های آب تحریک می‌کنند. این تفاوت مهمی با اجاق گاز است؛ زیرا در اجاق گاز فقط قسمت‌های پایین و کف ظرف گرم می‌شوند، اما در مایکروویو کل مایع به طور یکنواخت داغ می‌شود. همین امر باعث می‌شود که نقاطی که معمولاً حباب‌ها در آن‌ها شکل می‌گیرند، وجود نداشته باشند.
همچنین در مایکروویو معمولاً از ظروف صاف و یکدست مثل شیشه استفاده می‌شود، که در آن‌ها نقاط داغ محلی برای تشکیل حباب‌ها وجود ندارد. در نتیجه، آب به دمای ابرگرمایش می‌رسد؛ بدین معنی که آب ممکن است 20 درجه سانتیگراد بالاتر از دمای جوش داغ شود بدون اینکه هیچ حبابی تشکیل شود.
وقتی آب در مایکروویو به حالت ابرگرمایش می‌رسد، انرژی زیادی در خود ذخیره می‌کند. این انرژی زمانی آزاد می‌شود که ظرف را تکان دهید یا به هر دلیلی تغییراتی در مایع ایجاد کنید. به همین دلیل، وقتی ظرف را حرکت دهید یا چیزی به آب اضافه کنید، ممکن است به طور ناگهانی حباب‌های بزرگ و انفجاری در آب تشکیل شوند. این انفجار می‌تواند باعث سوختگی و آسیب شود، زیرا انرژی زیادی به یکباره آزاد می‌شود
این پدیده تنها مختص آب نیست. هر مایع دیگری هم می‌تواند در شرایط مشابه ابرگرمایش قرار بگیرد. البته آب به دلیل کشش سطحی بالای خود بیشتر از سایر مایعات در معرض این پدیده قرار دارد. کشش سطحی یعنی نیرویی که مولکول‌های سطح آب را به یکدیگر جذب می‌کند و باعث می‌شود آب به صورت قطره یا سطح صاف باقی بماند. هر چه کشش سطحی بیشتر باشد، احتمال ابرگرمایش هم بیشتر است
در نهایت، آب در مایکروویو ممکن است تا دمایی بالاتر از 100 درجه سانتیگراد گرم شود بدون اینکه حبابی تشکیل شود. اما زمانی که ظرف را جابه‌جا کنید، این انرژی ذخیره‌شده به صورت انفجاری آزاد می‌شود و حباب‌های خطرناکی به وجود می‌آید. به همین دلیل، باید در استفاده از مایکروویو و گرم‌کردن آب در آن دقت کنید.