چاپ

خبریزد- «مسعود طوفان» مدرس دانشگاه در یادداشتی با اشاره به بارش کم سابقه باران روز گذشته(دهم اردیبهشت ماه) در یزد، تبعات تلخ ناشی از آن را نمایانگر بیش از پیش ضعف در اطلاع رسانی بحران می‌داند و می‌گوید: « حوالی ساعت 17 این روز و به ناگاه بر شدت بارش ها افزوده و ظرف یکی دو ساعت حجم سنگینی از سیلاب در شهر یزد جاری شد. غیر عادی شدن وضعیت شهر و نشانه‌هایی از بحران کم و بیش درحال نمایان شدن بود.

در این لحظات رادیو یزد به عنوان فراگیرترین و سریع ترین رسانه در دسترس به پخش عادی برنامه‌ای خود مشغول است. از اطلاع رسانی لحظه به لحظه خبری نیست در حالی که این رسانه می‌توانست برنامه عادی خود را قطع کند و با برجسته سازی وضعیت، مبادرت به تماس با مسئولان و نهادهای ذی ربط کند. از وضعیت شهر و نقاط بحران زده خبر تهیه کند یا از مردم بخواهد نکات ایمنی لازم را رعایت کنند، قاعدتاً حجم پیام‌های مردمی در این ساعات به صدا و سیما افزایش یافته اما از پوشش رسانه‌ای بحران، خبری نیست. در بخش خبر ساعت 20 سیمای یزد گفته می شود یکی از خبرنگاران صدا و سیما در میدان ابوذر در ترافیک مانده و نتوانسته خودش را به مرکز برساند.

حوالی غروب میادین اصلی شهر در ترافیک قفل شده است، خیابان‌ها و کوچه‌ها به رودخانه‌ای خروشان تبدیل شده است. بعدها اعلام شد که سیل بند یزد شکسته و آب از طرف شهرستان تفت به اراضی مسکونی شهر یزد در حال سرازیر شدن است. میزان تماس با پلیس 110 و درخواست‌ها از آتش نشانی به شدت بالاست. برق بخشی از شهر قطع است و خودورهای زیادی دچار آبگرفتگی شده‌اند، ریزش دیوار یا تخریب منازل بخصوص در بافت قدیم هم دور از ذهن نیست؛ اما باز هم از مصاحبه و اطلاع رسانی دستگاه‌های مسئول یا واکنش به موقع روابط عمومی این نهادها خبری نیست. فرمانده نیروی انتظامی یزد حدود ساعت 21 شب اعلام می‌کند مردم از خانه‌هایشان خارج نشوند و این درحالی است که با گذشت یک ساعت از غروب و وقت افطار اغلب مردم در خانه‌هایشان هستند. مدیر کل بحران استان هم در بخش خبری ساعت 20 گزارشی از وضعیت موجود را ارائه می کند.

بازهم مثل همیشه این فضای مجازی بخصوص اینستاگرام است که جور رسانه‌های رسمی را می‌کشد. عکس و فیلم سیل و آبگرفتگی ها در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می شود عده‌ای به صورت زنده از وضعیت شهر فیلم پخش می‌کنند و از مردم می خواهند از برخی مسیرهای بحرانی تردد نکنند، با توجه به این که اطلاع رسانی در فضای مجازی حرفه‌ای نیست، امکان ارسال اخبار نادرست وجود دارد. در فقدان اطلاع رسانی نهادهای رسمی هم احتمال گسترش شایعه بسیار بالاست.

بررسی اجمالی عملکرد رسانه‌ای استان طی حادثه سیل شهری دهم اردیبهشت 1401 کارنامه قابل قبولی را ارائه نمی‌کند. رادیو به عنوان مهمترین رسانه در زمان بحران، فاقد اطلاع‌رسانی و عکس‌العمل به موقع است. سیمای یزد می‌تواند از ابزارهایی مثل زیرنویس استفاده کند که این کار انجام نشده است . نهادهای متولی از ابزارهای اطلاع رسانی خود نظیر پیامک و یا صفحات رسمی خود در فضای مجازی استفاده نکرده اند .خبرگزاری های استان هم اگر اخبار فوری را در این زمینه تهیه می کنند می بایستی از طریق فضای مجازی به اطلاع مردم برسانند که بنظر این کار صورت نگرفته است. بررسی اولیه نشان می دهد فضای مجازی در غیاب اطلاع رسانی رسمی صرفا به انتشار تصاویر بحران و یا گله گذاری از مسئولان اکتفا نموده و گردانندگان این کانال ها خوراک دیگری برای ارائه نداشته اند . از همه اینها مهمتر غیبت مطالبه گری به موقع رسانه ها از مدیران مرتبط کاملا مشهود است.

به هر حال بارندگی‌های اخیر و حوادث مشابه نشان می دهد که بدون استفاده به موقع و اصولی از رسانه‌ها نمی‌توان بحران‌ها را مدیریت کرد. استان یزد گهگاه گرفتار بحران های غیر مترقبه نظیر طوفان‌های شن، وقوع سیل یا حوادث طبیعی دیگر است و در این میان نقش رسانه‌ها در اطلاع رسانی به موقع، آرام‌سازی جامعه و البته مطالبه‌گری غیر قابل انکار است. ظاهرا در استان یزد هماهنگی لازم میان مدیران و رسانه‌ها در هنگام بحران وجود ندارد. در ستاد مدیریت بحران جای رسانه ها و ارتباطات بحران خالی تر از همیشه احساس می شود و تدابیر لازم برای هماهنگی و سرعت در پوشش خبری برای مدیران و رسانه‌ها کاملا ضروری است.»