خبر یزد

آخرين مطالب

حکیم یزدی؛ خالق منظومه‎ای گمشده در باب علم طب فرهنگی

حکیم یزدی؛ خالق منظومه‎ای گمشده در باب علم طب
  بزرگنمايي:

خبر یزد -  محقق و پروهشگر یزدی میرزا محمدعلی متخلص به «حکیم یزدی» که بعضاً با تخلص «قتیل» نیز از وی نام برده می‌شود را طبیبی حاذق و در عین حال شاعری سرشناس در یزدِ دوره ناصرالدین شاه قاجار نام می‌برد و می‌گوید: این طبیب خوش سلیقه‌ی یزد علاوه بر دیوان غزلیات، کتابی را در زمینه‌ مسائل علم طب و درمان به نظم و با عنوان «منظومه ناصری» سروده که اطلاعی در مورد مکان نگهداری آن در دست نیست.
«حسین مسرت» در گفت‌وگو با ایسنا یکی از مشاهیر استان را «میرزا محمدعلی حکیم یزدی» نام می‌برد و در مورد وی تصریح می‌کند: حاج میرزا «محمّدعلی» فرزند «میرزا عبدالوّهاب» و متخلّص به «حکیم» بود که در سال 1242 هجری قمری در یزد به دنیا آمد.
وی ادامه می‌دهد: میرزا محمدعلی به غیر از آن که طبیبی حاذق بود، شاعر سرشناسی در یزدِ دوره ناصرالدین شاه قاجار بود و به همین دلیل نیز اطللاعات کمی در مورد زندگی‌اش موجود است.
مسرت به نقل از وامق یزدی که از میرزا عبدالوّهاب پدر میرزا محمدعلی با لقب «علامه العلمایی، جالینوس الزمانی» یاد کرده است، می‌گوید: نسلاً بعد نسل، طبیب و طبیب‌زاده بوده‌اند.
وی خاطرنشان می‌کند: میرزا محمّدعلی که ابوالقاسم ملکی یزدی از او به عنوان «فقیه، عارف، ادیب و شاعر» یاد می‌کند، نخست تخلّص شاعری «قتیل» را داشت و وامق او را چنین توصیف می‌کند: «جوانی است مطبوع و شکیل و با حداثت سن، به غایت دانا و نبیل»؛ اما بعدها به واسطه‌ی اشتهار در طب به شیوه‌ی نیاکانش تخلّص «حکیم» را برمی‌گزیند و ملقب به «حکیم‌باشی» می‌گردد.
این محقق یزدی می‌گوید: وامق یزدی در مورد طبع شعر حکیم‌باشی می‌نویسد؛ «در غزل، پیرو سبک صائب تبریزی و کلیم کاشانی بوده است و به درج نمونه‌هایی از اشعار او در تذکره‌اش به نام میکده می‌پردازد.»
مسرت با اشاره به این که حکیم‌باشی از شاگردان یحیی مدرّس(فدایی یزدی) شاعر دوره قاجار یزد بوده است، اظهار می‌کند: دیوان غزلیّات او که به خط نسخ و نستعلیق زیبای خود اوست شامل نزدیک به 1500 بیت است که برگزیده غزلیّات و رباعیّات آن از سوی «محمود ملکی» در حدود سال 1356 هجری شمسی چاپ شده است.
به گفته این پژوهشگر حوزه‌ی فرهنگ و ادب، حکیم یزدی که از اطبّای خوش سلیقه‌ی این دیار بوده، کتابی هم در زمینه‌ی مسائل علم طب و درمان را به گونه‌ی منظوم سروده و به «منظومه‌ی ناصری» موسوم ساخته ولی عمرش به پایان رسیده لذا برادرش یعنی آقا میرزا جواد فیلسوف الحکما، آن را به پایان رسانده است.
وی متذکر می‌شود؛ چنانکه در تذکره‌ سخنوران یزد دیده می شود او غزلی به استقبال غزل ناصرالدّین شاه قاجار سروده و شاید به همین سبب، کتاب طبّ منظوم خود را به شیوه‌ی دیگر نویسندگان عصر ناصری، «منظومۀ ناصری» نام نهاده است ولی در دیباچۀ غزلیّات حکیم که بخشی از آن را «محمود ملکی» آورده، نامش بنا بر بیت زیر «طیب الاطبّا» است؛ «در این نسخه گل‌ها چو منظوم شد به طیب الاطبّا موسوم شد»
وی با بیان این اطلاعی در مورد مکان نگهداری این نسخه در دست نیست، اضافه می‌کند: البته وزیری می‌نویسد که نسخه مذکور نزد اولادش نگهداری می‌شود و چنان که از درون دیباچه‌ی غزلیّات حکیم برمی‌آید، نزد محمود ملکی یزدی بوده است.
مسرت در ادامه با بیان این که جامع‌ترین جایی که اشاره به زندگی، آثار و خاندان او دارد، دیباچه‌ی غزلیّات حکیم به کوشش «محمود ملکی یزدی» است، به نقل از آن می‌گوید: حکیم «علوم متداوله‌ عصری را در یزد تکمیل و به شغل طبابت که حرفه‌ی اجدادی او بوده، می‌ورزد و در سال 1262 قمری برای دیدن ممالک مختلفه به مسافرت پرداخته و در 1264 قمری از راه تهران به یزد مراجعت می‌کند. آنچه مسلم است شاه وقت [ناصرالدّین شاه قاجار] فریفته‌ی معلومات و دانش او شده و اصرار می‌ورزد که در تهران معظّم‌له را نگاه دارد، ولی به وطن مألوف مراجعت می‌کند و به امر طب و طبابت اشتغال می‌ورزد.»
وی با بیان این که حکیم در سال 1287 هجری قمری در یزد درمی‌گذرد، ابراز می‌کند: او دارای دو دختر و سه پسر بود که هر سه طبیب بودند؛ میرزا محمّد صادق طبیب که طبیب مقیم یزد بود، میرزا مرتضی حافظ الصحّۀ یزدی ملقب به مسیح الممالک و رئیس حفظ الصحّۀ یزد در زمان مظفرالدّین شاه قاجار، و نیز میرزا عبدالوّهاب ملکی یزدی معروف به ملک الاطبّاء که طبیب مقیم یزد و دارالشفای رضوی مشهد بود.
مسرت در پایان خاطرنشان می‌کند؛ حکیم یزدی همچنین جدّ میرزا محمّدعلی حافظ الصحّۀ یزدی رئیس کمیسیون حفظ الصحّۀ یزد، جدّ میرزا غلامحسین سلطان الحکما و جدّ دکتر محمد حافظی(درگذشت سوم شهریور 1339 شمسی) پزشک مقیم تهران و یزد که همگی از فرزندان میرزا مرتضی بودند و نیز جدّ دکتر میرزا ابوالفضل مسیح الممالک(کمال‌نیا)پزشک مقیم یزد و مشهد و دکتر محمّدعلی ملکی یزدی وزیر بهداری دولت دکتر محمّد مصدق در سال 1330شمسی از فرزندان میرزا عبدالوهاب بود.
 

لینک کوتاه:
https://www.khabareyazd.ir/Fa/News/627675/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

گربه‌ای در فلوریدا یک ویروس جدید کشف کرد!

دست کادرفنی تیم ملی والیبال باز شد؛ ستاره ایران برگشت

مصدومیت واقعی سث رالینز؛ برنامه‌های نویسندگان WWE در خطر جدی است

اتصال کدملی و کدپستی شهروندان در چارچوب تکمیل سامانه املاک

عرضه زمین برای ساخت مسکن معیشت‌محور، بهترین مسیر تقویت فرزندآوری

ویژه برنامه سنگر همدلی در یزد

اکران نمایش «سگَک» در یزد

کتاب «انتهای کوچه مهتاب»؛ روایاتی دلنشین از زندگی امام سجاد (ع)

کشف یک راه جدید برای کاهش وزن بدون کم خوردن

سلام نظامی دختران بسکتبالیست ایران به پرچم وطن در رقابت‌های کاپ آسیا

ویدئوی جالبی که فدراسیون والیبال از امین اسماعیل‌نژاد پس از بازی شب گذشته با لهستان منتشر کرد

تیم ملی والیبال ایران به گدانسک رفت

امضای تفاهم‌نامه همکاری کمیته ملی المپیک و حوزه هنری انقلاب اسلامی

شاخص بورس 30هزار واحد رشد کرد

قیمت گوشت قرمز امروز 22 تیر 1404

وضعیت بازار خودرو ایران پس از جنگ 12 روزه

تحویل بیش از 30 کیلوگرم طلا و 1000 میلیارد تومان برداشت ریالی به کاربران اپلیکیشن آپ، از شروع شرایط جنگی

مهر و موم 7 واحد ضایعاتی در یزد

صادرات ریلی کاشی و سرامیک استان یزد به افغانستان

عیادت مدیر کل بنیاد مازندران از مادر و همسر شهیدان آبیان در ساری

نظام‌نامه راه‌اندازی هیات‌های اندیشه‌ورز دانش‌پژوهان و تشکلهای شاهد و ایثارگر ابلاغ شد

دیدار مدیرعامل صندوق قرض‌الحسنه شاهد و مدیرکل بنیاد فارس با خانواده‌های معظم شهدای حمله رژیم اشغالگر صهیونیستی

ابلاغ سلام و تسلیت مقام معظم رهبری به خانواده‌ معظم «شهیده زهره سادات حسینی»

پیگیری پروژه‌های مسکن کارگری و مددجویان یزد توسط معاون عمرانی استاندار

تخصیص بودجه 7 میلیارد تومانی برای زیر ساخت‌های شهرک صنعتی خاتم

درک کمیت فراتر از انسان؛ کدام حیوانات می‌توانند اعداد را درک کنند؟

تلاش برای ارائه سازوکار جدید مطالعه کیهان با کمک امواج گرانشی

مسئول امور بین‌الملل کمیته ملی پارالمپیک منصوب شد

دعوت از 8 پینگ‌پنگ‌باز به اردوی تیم ملی هوپس

حامد حدادی: به شرایط عادی برمی‌گردم؛ 10 سال دیگر می‌خواهم بازی کنم

ستاره ازبکستانی دنیای تکواندو، دوپینگی شد

افزایش سهمیه سوخت ناوگان مسافری به 400 لیتر

جزئیات فروش ارز به زائران اربعین اعلام شد

وزیر نیرو: خشکسالی تهران در 6 دهه گذشته بی سابقه است

ممنوعیت 9 روزه فروش بلیت اتوبوس به مقاصد غیر اربعینی

حراج شمش طلا 24 تیرماه برگزار می‌شود

معاون سازمان هواپیمایی کشوری: نرخ بلیت پروازهای اربعین به زودی اعلام می‌شود

گردهمایی کودکان عاشورایی در یزد

رمان متمایز «دشیل همت»

دستور استاندار یزد برای تأمین تجهیزات درمان سکته مغزی

🎬 نشست استاندار یزد با بخشداران و دهیاران منتخب استان

لزوم سرمایه‌گذاری شرکت شستا در ایجاد نیروگاه‌های خورشیدی در استان

بلندپروازی جدید شرکت کولوسال؛ احیای موآ، پرنده باستانی منقرض‌شده نیوزیلند

اولین لیست سرمربی سابق ایران برای ترکیه

قهرمان 2 دوره تکواندو جهان دوپینگی شد

پدیده 19 ساله ایران لئون را دفاع کرد

دشت دومین پیروزی والیبالیست‌های زیر 16 سال در تایلند

کم‌نوسان‌ترین بازیکن تیم ملی والیبال ایران

آینده‌های والیبال ایران از روی رقیب عبور کردند

احتمال ورود تیم دوازدهم به فرمول یک از چین