بزرگنمايي:

خبر یزد - ایسنا /هر ساله، زمین با اشیا فضایی بمباران می‌شود که برخی طبیعی، مانند شهاب‌سنگ‌ها و برخی دیگر ساخته شده دست بشر، مانند زباله‌های فضایی است. در حالی که بیشتر این اشیا بدون آسیب به جو می‌سوزند، ردیابی محل و نحوه سقوط آن‌ها به دلیل افزایش شلوغی آسمان اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده است.
نتایج تحقیقات جدید ارائه شده در مجمع عمومی اتحادیه علوم زمین اروپا (EGU25) نشان می‌دهد که دانشمندان چگونه از صدا، به ویژه صداهای فروصوت، برای شناسایی و ردیابی این اشیا در حال سقوط استفاده می‌کنند. فروصوت، نوعی صدا با فرکانس پایین است که انسان قادر به شنیدن آن نیست، اما می‌تواند مسافت‌های زیادی در هوا طی کند.
زمانی که شهاب‌سنگ‌ها یا زباله‌های فضایی با سرعت زیاد در آسمان حرکت می‌کنند و از هم می‌پاشند، امواج ضربه‌ای قدرتمندی تولید می‌کنند که به صورت فروصوت ظاهر می‌شوند. این شهاب‌سنگ‌ها بسیار درخشان به نام «آذرگوی» (bolide) شناخته می‌شوند و شامل جرقه‌های روشن و غرش‌های بلند در آسمان است.
الیزابت سیلبر، دانشمند آزمایشگاه‌های ملی «ساندیا» (Sandia)، بر روی این مورد پژوهش می‌کند که چگونه سیگنال‌های فروصوت می‌توانند مسیر اجسامی را که وارد جو زمین می‌شوند، آشکار کنند. اما، ردیابی این اجسام همیشه ساده نیست و برخلاف یک انفجار واحد که در یک نقطه خاص اتفاق می‌افتد، شهاب‌سنگ‌ها به سرعت در آسمان حرکت کرده و در طول مسیر خود صدا تولید می‌کنند. این مورد، تعیین مسیر دقیق پرواز آن‌ها را دشوار می‌کند، به ویژه هنگامی که با زاویه کم وارد جو می‌شوند.
وی برای درک بهتر این چالش، از داده‌های جهانی ایستگاه‌های فروصوت که توسط سازمان پیمان جامع منع آزمایش هسته‌ای (CTBTO) اداره می‌شوند، استفاده کرده است. این ایستگاه‌ها در ابتدا برای گوش کردن به آزمایش‌های هسته‌ای غیرقانونی راه‌اندازی شده بودند، اما رویدادهای طبیعی و ساخته‌شده بشر، مانند شهاب‌سنگ‌ها، رعدوبرق و حتی ورود مجدد موشک‌ها را نیز ثبت می‌کنند.
این پژوهشگر دریافت، زمانی که یک شهاب‌سنگ یا تکه‌ای از زباله‌های فضایی با شیب تند (با زاویه‌ای بیش از 60 درجه) وارد جو می‌شود، داده‌های صوتی می‌توانند به‌طور قابل اعتمادی به دانشمندان بگویند که از کجا آمده و کجا ممکن است فرود بیاید، اما زمانی که جسم به صورت افقی‌تر وارد می‌شود، دقت نتایج کاهش می‌یابد. در این موارد، ایستگاه‌های شنیداری مختلف، ممکن است بخش‌هایی از صدا را از جهات مختلف دریافت کنند که این امر کنار هم قرار دادن کل مسیر را دشوارتر می‌کند.
سیلبر بیان کرد: صدای فروصوت یک شهاب‌سنگ بیشتر شبیه انفجار صوتی کشیده شده در آسمان تا یک انفجار واحد است به این معنی که دانشمندان برای پیش‌بینی‌های دقیق باید حرکت کامل جسم را در نظر بگیرند.
سایت ساینس گزارش کرد، با ادامه تجمع زباله‌های فضایی در مدار زمین، ردیابی این اشیای در حال سقوط ضروری‌تر می‌شود. پژوهش‌هایی مانند این به دانشمندان کمک می‌کند تا نحوه گوش کردن به آسمان را بهبود بخشند تا بتوانند بهتر پیش‌بینی کنند که زباله‌های فضایی ممکن است کجا فرود بیایند و برای آن آماده شوند.