خبر یزد - زومیت / اخترشناسان برای نخستین بار توانسته‌اند بلعیده‌شدن گاز و غبار اطراف ستاره‌ای جوان توسط یک سیاره تازه‌متولدشده را مشاهده کنند.
در اطراف ستاره‌ای جوان، سیاره نوزادی در حال بلعیدن گاز و غبار است و مسیر خود را در میان دیسک چرخان باز می‌کند. این مشاهده به اخترشناسان امکان می‌دهد تا برای نخستین بار شکل‌گیری سیارات را از نزدیک ببینند و دریابند چگونه سیارات جوان، حلقه‌ها و شکاف‌های مرموز دیسک‌های پیش‌سیاره‌ای را ایجاد می‌کنند.
بازار ![]()
به‌گزارش ساینس نیوز، یافته‌های دو مطالعه جدید نشان می‌دهد سیاره نوزادی در حال بلعیدن گاز و غبار اطراف یک ستاره جوان است. این مشاهده نشان می‌دهد که سیارات در حال شکل‌گیری می‌توانند حلقه‌ها و شکاف‌هایی را در دیسک‌های پیش‌سیاره‌ای ایجاد کنند که پیش‌تر فقط به‌صورت الگوهای مرموز مشاهده می‌شدند و اکنون مشخص شده است این الگوها اثر مستقیم سیارات جوان هستند.
ریچل ون کاپل‌ویین، اخترشناس دانشگاه لیدن در هلند، می‌گوید: «اولین باری است که مشاهده شده سیاره‌ای مسیر خود را در گاز و غباری که از آن متولد شده، باز می‌کند و همین ویژگی آن را خاص می‌کند.»
تصویرسازی از سیاره‌ای سنگی در کنار قمری کوچک در پس‌زمینه ستارگان دوردست
ون کاپل‌ویین و همکارانش در دو سال گذشته ستاره‌ای پنج میلیون ساله به نام WISPIT 2 را که حدود 400 سال نوری از زمین فاصله دارد، مطالعه کرده‌اند. این تحقیق بخشی از بررسی ستاره‌های جوان با جرمی تقریباً مشابه خورشید است که ممکن است سیاراتی دور را در اطراف خود داشته باشند.
تصاویر فروسرخ گرفته شده توسط تلسکوپ بسیار بزرگ (VLT) در شیلی، وجود دیسک پیش‌سیاره‌ای چندحلقه‌ای اطراف WISPIT 2 را آشکار کرد که با توجه به سن آن چندان عجیب نبود.
اما عکس‌هایی که تلسکوپ بسیار بزرگ در بهار گذشته ثبت کرد، پدیده‌ای شگفت‌انگیز را آشکار کرد: سیاره‌ای که در فضای خالی داخل دیسک درحال گردش است. مشاهدات بعدی از تلسکوپ بزرگ دوچشمی در آریزونا که نور منتشرشده توسط هیدروژن را بررسی می‌کرد، نشان داد که سیاره نوزاد هنوز در حال رشد است و گاز هیدروژن و دیگر مواد موجود در دیسک را جذب می‌کند.
ون کاپل‌ویین می‌گوید: «واقعاً انتظار نمی‌رود چنین چیزی به طور تصادفی پیدا شود.» اخترشناسان مدت‌هاست به دنبال سیاراتی هستند که در دیسک‌های پیش‌سیاره‌ای مخفی شده‌اند، اما مشاهده آن‌ها زمانی که در گاز و غبار پنهان‌اند، بسیار دشوار است. محققان این سیاره جوان را وقتی مشاهده کردند که مسیر کافی در دیسک ایجاد کرده بود و به راحتی دیده می‌شد.
جسم تازه کشف‌شده که WISPIT 2b نام گرفته است، جرمی تقریباً پنج برابر مشتری دارد، بنابراین احتمالاً یک سیاره غول‌پیکر گازی است. این سیاره در فاصله‌ای حدود 60 برابر فاصله زمین تا خورشید از ستاره میزبان خود می‌چرخد که فراتر از لبه بیرونی کمربند کویپر، منطقه‌ی مملو از یخ و سنگ در منظومه شمسی ما است.
پژوهش در ژورنال Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.