خبر یزد - ایسنا / کمتر از یک روز تا اعلام جوایز نوبل 2025 باقی مانده است و در اینجا نگاهی خواهیم داشت به موضوعاتی که برندگان گذشته نوبل مطالعه کرده‌اند، محل زندگی آنها، سنی که هنگام دریافت نوبل داشته‌اند و سایر آمار و داده‌های جالبی که برندگان نوبل را شامل می‌شود.
جایزه نوبل تقریبا هر ساله از سال 1901 در سه رشته علمی شیمی، فیزیک و فیزیولوژی یا پزشکی اعطا شده است، به استثنای برخی اختلالات که عمدتا به دلیل جنگ‌ها رخ داده است. مجله معتبر نیچر داده‌های مربوط به 346 جایزه و 646 برنده آنها را بررسی کرده تا مشخص کند داشتن کدام ویژگی‌ها را می‌توان به طور قابل اعتمادی به دریافت جوایز مرتبط دانست.
بازار
هر دایره در اینجا نشان‌دهنده یک فرد برنده جایزه نوبل است.
پنج نفر از آنها دوبار جایزه نوبل را دریافت کرده‌اند: فردریک سنگر، جان باردین، کی. بری شارپلس، لینوس پاولینگ و ماری کوری و دایره‌های این تصویر نشان‌دهنده اولین جایزه آنهاست.
براساس آمار بیشترین احتمال برای برنده شدن جایزه نوبل زمانی است که 54 ساله باشید و این سن 24 نفر از دریافت‌کنندگان جایزه بوده است. میانگین سنی همه برندگان 58 سال است.
جوان‌ترین برنده نوبل، لارنس براگ بوده است که در سال 1915، در سن 25 سالگی به همراه پدرش، ویلیام براگ، به خاطر کارشان در تجزیه و تحلیل ساختارهای کریستالی با استفاده از اشعه ایکس، جایزه نوبل فیزیک را از آن خود کرد و مسن‌ترین آنها جان بی. گودیناف بود که در سال 2019 در سن 97 سالگی جایزه نوبل شیمی را از آن خود کرد. این جایزه به او و دو نفر دیگر به خاطر توسعه باتری‌های لیتیوم-یونی اهدا شد.
بر اساس داده‌ها، احتمال برنده شدن نوبل توسط مردان بیشتر است و در میان زنان، بیشترین تعداد نوبل‌های دریافت شده متعلق به دسته پزشکی بوده است. با این حال، اگر شما یک دانشمند زن هستید، شانس شما در سال‌های اخیر بهبود یافته است.
در کل قرن بیستم، تنها 11 جایزه نوبل به زنان اهدا شد. از سال 2000 تا به امروز، زنان 15 جایزه دیگر را نیز از آن خود کرده‌اند.
برای دریافت جایزه نوبل حدود دو دهه پس از اینکه اثر شایسته نوبل خود را خلق کردید، باید انتظار بکشید. بنابراین، به طور متوسط، باید این پروژه‌ها را تا دهه چهل زندگی خود شروع کنید.
میزان سال‌های بین انجام مطالعه و دریافت جایزه در حال افزایش است، به طوری که برندگان جایزه قبل از سال 1960 به طور متوسط 14 سال و برندگان جایزه در دهه 2010 به طور متوسط 29 سال منتظر می‌ماندند. اما یک محدودیت زمانی وجود دارد. جوایز را نمی‌توان پس از مرگ اهدا کرد.
همچنین باید آماده تقسیم جایزه خود با دیگران باشید. برندگان رشته‌های فیزیولوژی یا پزشکی اغلب جایزه را بین خود تقسیم می‌کنند، به طوری که 65 درصد جوایز به دو یا سه نفر اهدا می‌شود. در شیمی، 55 درصد جوایز به یک نفر اهدا شده است. نسبت برندگان انفردادی از اواسط قرن بیستم کاهش یافته است.
محل زندگی نیز برای برندگان احتمالی جایزه اهمیت دارد. برای اینکه بهترین شانس را برای بردن جایزه نوبل داشته باشید، در حالت ایده‌آل باید در آمریکای شمالی متولد شوید و همانجا بمانید. تقریبا 54 درصد از کل جوایز نوبل به افرادی در آمریکای شمالی اهدا شده است و اگر در هر جای دیگری متولد شده‌اید، بهترین گزینه برای برنده شدن جایزه نوبل تاکنون مهاجرت به آنجا بوده است.
از طرف دیگر، برای شانس کمی پایین‌تر، بهتر است در اروپا متولد شوید و در آنجا بمانید، یا به آنجا نقل مکان کنید.
تنها 10 نفر از برندگان از کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط رو به پایین هستند و بیشتر این گروه کوچک از برندگان، زمانی که جایزه خود را دریافت کردند، به آمریکای شمالی یا اروپا نقل مکان کرده بودند.
شما می‌توانید با کار کردن در آزمایشگاه دانشمندی که در حال حاضر جایزه نوبل را دریافت کرده یا در آینده دریافت خواهد کرد، یا با کار کردن با کسی که مربیانش برنده جایزه نوبل شده‌اند، شانس خود را برای بردن جایزه نوبل تا حد زیادی افزایش دهید. برندگان جایزه اغلب از آزمایشگاه‌های برندگان دیگر جایزه نوبل بیرون می‌آیند. آنها اغلب مربیان یا شاگردان مشترکی دارند. کسانی که بر آنها یا دانشجویانشان یا دانشجویان دانشجویانشان نظارت داشته‌اند.
بیایید با مثالی از یک شبکه پربار در شجره‌نامه بزرگتر نوبل شروع کنیم. جان دبلیو. استرات که در سال 1904 به خاطر کارش روی خواص گازها جایزه فیزیک را دریافت کرد، 228 نفر از نوادگان دانشگاثببهی‌اش یعنی شاگردان خودش، شاگردان آنها و غیره، برنده جایزه نوبل شده‌اند. گاهی اوقات بین برندگان جایزه فاصله وجود دارد، اما آنها همچنان با هم در ارتباط هستند.
استروت در بین کارآموزانش تنها یک برنده جایزه نوبل داشت و آن جوزف تامسون بود که نوبل خود را در سال 1906 دریافت کرد.
اما تامسون واقعا این درخت را به حرکت درآورد. او نه برنده فیزیک که دو نفر برنده نوبل شیمی را آموزش داد و آنها به تربیت دانشمندان بسیاری پرداختند که یا برنده جایزه نوبل شدند یا برندگان جوایزی را در نسل‌های بعدی خود پرورش دادند.
با بزرگنمایی، در اینجا درخت تامسون و استروت را به همراه ارتباطاتش با سایر دودمان‌های دانشگاهی که برندگان نوبل را تا سال 2023 نشان می‌دهند، می‌بینیم.
این مجموعه داده‌ها همچنین شامل برندگان جایزه اقتصاد است که از سال 1969 اعطا می‌شود.
شاید انتظار داشته باشید که خوشه‌های جداگانه زیادی به عنوان خانواده‌های دانشگاهی متمایز پدیدار شوند. اما معلوم شده است که تقریبا همه برندگان جایزه نوبل، همانطور که در این شبکه گسترده نشان داده شده است، نوعی ارتباط، هرچند دور، با یکدیگر دارند.
702 نفر از 736 محققی که تا سال 2023 جوایز علمی و اقتصادی را کسب کرده‌اند، عضوی از یک خانواده دانشگاهی هستند که در جایی از تاریخ خود، پیوند دانشگاهی مشترکی با یکدیگر دارند. تنها 32 نفر از برندگان، هیچ ارتباطی با خانواده بزرگتر دانشگاهی ندارند.
یک توضیح احتمالی این است که استعداد، استعداد می‌آورد، یا اینکه برندگان قبلی، نوادگان علمی خود را نامزد می‌کنند. محققان باید برای دریافت جایزه نامزد شوند و کمیته‌های نوبل انتخاب می‌کنند که چه کسانی می‌توانند این نامزدها را انتخاب کنند. در هر صورت، تبارشناسی دانشگاهی تفاوت بزرگی ایجاد می‌کند.
گذشته از انتخاب مشاور مناسب، می‌توانید با انتخاب حوزه‌های تحقیقاتی خاص، شانس خود را نیز افزایش دهید.
تحلیلی که روی سه مورد از 69 جایزه علمی اعطا شده از سال 1995 تا 2017 انجام شد، نشان داد که تعداد کمی از رشته‌ها بیش از حد مورد توجه قرار گرفته‌اند.
تنها پنج حوزه موضوعی بیش از نیمی از جوایز فهرست شده را تشکیل می‌دهند.
وقتی از نمایندگان کمیته‌های اعطاکننده جوایز نوبل علمی در مورد این آمار سؤال شد، آنها به نیچر گفتند که هر روندی می‌تواند توضیحات مختلفی داشته باشد. اعضای کمیته «به‌طور مداوم برای بهبود فرآیند گزینش تلاش می‌کنند، با هدف گسترش گزینش‌ها با توجه به جنسیت، ملیت و موضوعات در زمینه‌های فیزیک، شیمی، فیزیولوژی یا پزشکی.
به عنوان آخرین گزینه نیز باید تغییر نام خود را در نظر بگیرید. نام کوچک 69 نفر از 642 برنده جایزه علمی با J و 62 نفر با A شروع می‌شود!