خبر یزد - زومیت / علاقهمندان به پدیدههای آسمانی، خود را برای رویدادی شگفتانگیز آماده کنند: آسمان پاییز امسال میزبان نمایش نادر سه دنبالهدار سبز رنگ است.
در ماه جاری، آسمان میزبان منظرهای کمیاب و تماشایی است: سه دنبالهدار سبز رنگ که بهطور همزمان مشاهدهپذیرند. این سه جرم آسمانی، لمون (C/2025 A6 Lemmon)، سوان (C/2025 R2 Swan) و اطلس (C/2025 K1 ATLAS)، همگی در سال 2025 کشف شدهاند و پاییز امسال، فرصتی استثنایی برای رصد آنها فراهم کرده است. علاقهمندان میتوانند در روزهای پیش رو، پس از غروب خورشید، با نگاه به افق غربی شاهد این رویداد نادر باشند.
بازار ![]()
در میان سه دنبالهدار سبز، لمون ستارهی خیرهکنندهی این نمایش زمردین است. پیشبینیها نشان میدهند که روشنایی این دنبالهدار بهقدری افزایش خواهد یافت که با چشم غیرمسلح نیز مشاهده میشود. در 21 اکتبر (29 مهر)، لمون به نزدیکترین فاصلهی خود از زمین میرسد و این زمان، بهترین فرصت برای تماشای آن است؛ زیرا در این بازه هر روز درخشانتر میشود. چند روز بعد، در 8 نوامبر (17 آبان)، این جرم آسمانی به نزدیکترین فاصلهاش از خورشید خواهد رسید.
کشف دنبالهدار لمون در ابتدای سال انجام شد، اما در آن زمان انتظار نمیرفت چنین درخشندگی چشمگیری پیدا کند. از ماه اوت، شدت نور آن بهطور غیرمنتظرهای افزایش یافت و حالا به یکی از دیدنیترین پدیدههای سال تبدیل شده است. هرچند احتمالاً در حد دنبالهدار بزرگ 1997 مشهور نخواهد شد، اما از نظر درخشندگی بهترین دنبالهدار امسال است و میتوان آن را پس از غروب خورشید در آسمان غربی مشاهده کرد.
دنبالهدار C/2025 R2 سوان نیز تنها چند هفته پیش و درست یک روز پیش از رسیدنش به نزدیکترین نقطه از خورشید کشف شد. درخشش زیاد خورشید باعث شده بود پیش از این دیده نشود، اما ابزار سوان روی فضاپیمای سوهو ناسا توانست آن را شناسایی کند. این دنبالهدار اکنون در مسیر دورشدن از خورشید است و به زمین نزدیکتر میشود. در 20 اکتبر (28 مهر)، به فاصلهی حدود 39 میلیون کیلومتری از زمین خواهد رسید. مشاهدهی این دنبالهدار نیز پس از غروب آفتاب در افق غربی امکانپذیر میشود، اما برای دیدن آن به ابزار بزرگنمایی نیاز است.
دنبالهدار سوم، C/2025 K1 اطلس، درخشندگی کمتری نسبت به دو دنبالهدار دیگر دارد، اما با نزدیکترشدن به خورشید، نورش روبهافزایش است. تفاوت میان این دو دنبالهدار در دو تصویر خیرهکنندهی «عکس نجومی روز» ناسا که رقابت سوان و اطلس را در آسمان به تصویر میکشند، بهخوبی دیده میشود. بهترین زمان برای رصد اطلس، در چند هفتهی آینده و پیش از طلوع خورشید خواهد بود.
در ایران، هر سه دنبالهدار سبز در شرایط فعلی از نظر موقعیت آسمانی، بهویژه از مناطقی با آلودگی نوری پایین، تا حد زیادی مشاهدهپذیرند. دنبالهدار لمون بالاترین شانس را دارد و از بیشتر نقاط کشور، بهویژه شهرهای مرکزی و جنوبی، در چند روز آینده پس از غروب خورشید در افق غربی دیده میشود؛ این دنبالهدار در ابتدا کمنور است و بهتدریج درخشانتر میشود.
دنبالهدار سوان نیز در همین بازه و در جهت غرب ظاهر میشود، اما برای دیدن آن بهتر است از دوربین دوچشمی یا تلسکوپ کوچک استفاده شود. در مقابل، اطلس پیش از طلوع خورشید در افق شرقی قابل رصد است و بهتدریج روشنتر خواهد شد. ناظران در نقاط مرتفع و کویری مانند یزد، کرمان، خراسان جنوبی و دشت لوت بیشترین شانس را برای تماشای این جرم آسمانی دارند، البته بهشرطی که آسمان صاف و تاریک باشد.
افزونبر این سه دنبالهدار، 3I/ATLAS، سومین مهمان میانستارهای منظومهی شمسی نیز در روزهای اخیر دستخوش تغییر رنگ شده است. این دنبالهدار که پیشتر رنگی مایل به سرخ داشت، اکنون به رنگ سبز زمردی درخشان درآمده است. به نظر میرسد که برای دنبالهدارها، سبز بودن کار دشواری نیست.
تصویر شاخص مقاله، دنبالهدار لمون (C/2025 A6 Lemmon) را در یکم اکتبر 2025 نشان میدهد.