خبر یزد - رئیس ستاد انتخابات کشور گفت: انتخابات تناسبی، گامی رو به جلو برای تقویت ساختار و انسجام احزاب برای اداره کشور است و این انتخابات برای نخستین بار در شهر تهران برگزار خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، آقای زینی‌وند معاون سیاسی وزیر کشور و رئیس ستاد انتخابات کشور با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری، جزئیات برگزاری انتخابات تناسبی شوراها را تشریح کرد و به پرسش ها در این باره پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سوال: آقای دکتر زینی‌وند انتخابات شوراها، میان‌دوره‌ای مجلس شورای اسلامی و میان‌دوره‌ای خبرگان رهبری. اولین سؤال این هست که دقیقاً در چه تاریخی برگزار می‌شود و نکته مهم‌تر پیش‌تر موضوعات و برخی گمانه‌زنی‌ها مطرح بود برای تاخیر در این انتخابات؟
زینی وند: برنامه زمان بندی انتخابات خوب ابلاغ شده. به تفاهم رسیدیم با هماهنگی مجلس شورای اسلامی که ناظر انتخابات است و شورای محترم نگهبان به خاطر انتخابات میان دوره‌ای مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری تاریخ برگزاری انتخابات ان شاءالله یازده اردیبهشت هزار و چهارصد و پنج خواهد بود. الان که خدمت شما هستیم، فرآیند‌های انتخابات شروع شده. اطلاعیه اول انتخابات در رابطه با اخذ گواهی عدم سوء پیشینه و استعفای مقامات مشمول ماده چهل و یک قانون جدید انتخابات شوراها برای شورای شهر اعلام شده که تا یکشنبه ادامه دارد. یعنی از بیست و یکم مهر 1404 تا بیست و هفتم مهر 1404 زمان استعفای مقاماتی است که مشمول ماده چهل و یک برای استعفا هستند و سه ماه بعدش ثبت نام شورای شهر است. یعنی بیست و یکم دی 1404، انتخابات شورای روستا یک ماه با تاخیر است. بدلیل اینکه زمانبندی اش کوتاه‌تر است در واقع بیست و چهارم آبان 1404 تا 30 آبان، زمان استعفای شورا‌های کسانی است که می‌خواهند کاندیدای شورای روستا شوند و سه ماه بعدش یعنی بیست و چهارم بهمن ثبت نامشان است.
پیش‌ثبت نام میان‌دوره‌ای مجلس شورای اسلامی بیستم دی 1404 است. ثبت نام قطعی برای مجلس شورای اسلامی بیست نهم بهمن 1404 است و ثبت نام میان‌دوره‌ای خبرگان رهبری نوزده دی 1404 است. این تاریخ‌های اعلام شده در رابطه با تاخیر در انتخابات. به دلایل و توجیهاتی که وجود داشت مجلس شورای اسلامی حدود کمتر از یک سال، دوره شورا‌های مستقر دوره ششم را تمدید کرد. قاعدتاً آمادگی کامل برای انتخابات وجود دارد. علت تمدید انتخابات را نمی‌دانم و دیگر هم قرار نیست دوباره قانون فوری تغییر کند. به نظرم هیچ کسی نباید این موضوع را مطرح کند. چون قانون قطعی است. در شرایط جنگ، تجربه هشت‌ساله دفاع مقدس را داریم. در شرایط جنگی هم انتخابات برگزار کردیم. انتخابات به نظرم تعطیل بردار نیست و براساس فرآیند زمان بندی که داریم و بر اساس قانون ان‌شاءالله آمادگی کامل برای برگزاری انتخابات داریم و به حول و قوه الهی در یازده اردیبهشت 1405 انتخابات را برگزار خواهیم کرد.
سوال: اشاره کردید به پیش ثبت‌نام‌ها، زمان بندی برای ثبت‌نام قطعی کمی جلوتر برویم. زمان اعلام اسامی کاندید‌ها و زمان بندی که قائل هستید برای تبلیغات؟
زینی وند: همه اینها بر اساس جدول زمان بندی ابلاغ شده. الان در رسانه‌ها هم قابل دسترسی است. چون سه چهار تا انتخابات عملاً داریم. الان ریزشان را اگر بخواهم اعلام کنم هم‌زمان بر است هم ممکنه عزیزان را دچار سردرگمی کند. ولی به ریز تاریخ شروع و تاریخ انتخابات را عرض کردم. اینها همه زمانبندی دارد. دستور شروع انتخابات دارد. تشکیل هیئت اجرایی دارد. آن چیزی که الان در مقطع فعلی کسانی که می‌خواهند نامزد شوند باید انجام دهند. عزیزانی که می‌خواهند برای شورای شهر نامزد شوند مشمول استعفا هستند. حتماً باید تا بیست و هفتم مهر یعنی روز یکشنبه تا پایان وقت استعفا دهند. کار دومی که داوطلبین باید انجام دهند این است که گواهی عدم سوء پیشینه را اخذ کنند تا روزی که ثبت‌نام می‌کنند سه ماه از تاریخ این گواهی سوء پیشینه، نگذشته باشد. یعنی اعتبار داشته باشد. بنابراین تنظیم کنند این دو تا کار را آمادگی داشته باشند انجام دهند و ان‌شاءالله برای تاریخ دقیق سایر زمان‌بندی‌های انتخابات، در مقاطع مختلف به صورت شفاف اطلاع رسانی می شود. کما اینکه چرخه انتخابات و جدول زمان بندی اش به صورت عمومی منتشر شده است.
سوال: برگردیم به خبر مهمی که وزیر کشور اشاره کردند. نخستین بار انتخابات تناسبی در تهران برگزار می‌شود. انتخابات تناسبی چیست و آیا بعد از تهران، برای اینکه در استان‌های کشور به صورت سراسری برگزار شود برنامه ریزی شده؟
زینی وند: در دنیا دو سه نوع انتخابات داریم. یا انتخابات تناسبی است. در برخی کشور‌ها انجام می‌شود و به نوعی مبنایش حزبی است. یا انتخابات اکثریتی است. همین انتخاباتی که تا الان در مجلس داریم و الان هم انجام می‌شود. و یا تلفیقی است از این دو تا. انتخابات تناسبی قدمی است رو به جلو برای تقویت ساختار احزاب، انگیزه بیشتر افراد و نخبگان برای عضویت در احزاب، کار منسجم احزاب برای اداره کشور، آموزش کادرسازی و تربیت نیروی انسانی. در حوزه‌های مختلف اعضا تشویق می‌شوند که این کار‌ها را انجام دهند. بنابراین انتخابات تناسبی بسیار اقدام مهمی است که اولین بار در شهر تهران می‌خواهد برگزار شود و در دوره آینده شوراها بر اساس قانون در شهر‌های بالای پانصد هزار نفر انجام می‌شود. ان شاءالله اگر شورای منسجم و برنامه محور به پشتوانه احزابی که لیست دادند باشد، این زمینه وجود دارد که اون اصلاح شود قانون و در شهر‌های بیشتری انتخابات تناسبی برقرار شود یا در مجلس شورای اسلامی. انتخابات تناسبی خلاصه اش همین است که همه احزابی که مجوز قانونی دارند و جبهه‌هایی که از چند حزب قانونی تشکیل می‌شوند، براساس قانون و در آستانه انتخابات و یا در همین زمانی که مانده، می‌آیند در سامانه ثبت می‌کنیم اینها را. البته همین جا عرض کنم که نسبت به دوستان حزبی اگر کسی مثلاً الان پروانه فعالیت دارد، معنایش این نیست که همه مجوز‌های قانونی را دارد باید مجامعش را برگذار کرده باشد. شرایط قانونی را الان برود اخذ کند. مراجعه کند به دفتر سیاسی. اگر جایی نقصی دارد پرونده اش را تکمیل کند. اون احزابی که همه شرایط قانونی را دارند و فعالند، شرایط قانونی اش معلوم است. دیگر فعالیت برگزاری مجامع است. عدم تخلف آنها نامعلوم است. در قانون شرایط فعالیت معلوم است یا جبهه‌هایی که می‌آیند تشکیل می‌شود کدی به آنها اختصاص داده می‌شود. بنابراین فرض کنید در تهران اگر دو هزار کاندیدا داشته باشیم، از یک تا دو هزار، هر کدوم یک کد انتخاباتی دارند و احزابی که شرایط قانونی دارند و می‌خواهند لیست دهند به اینها هم کد جداگانه می‌دهیم. هر حزبی کد جداگانه دارد. شما که به عنوان رای دهنده مراجعه می‌کنید به شعبه اخذ رای، از قبل حتماً بررسی کردید، اگر لیست بیست یک نفرش مورد تایید شما بود فرض کن کد حزب پنجاه است. توی برگه رای هم جوری طراحی شده یا توی سیستم الکترونیک که آن کد حزب معلومه. شما وقتی می‌زنی توی سامانه، تعریف شده. مثلاً کد پنجاه را که می‌زنید دیگر نیازی نیست اسم بیست و یک نفر را بنویسی.
یعنی هر بیست و یک نفر، یک رای به سبد رای شان اضافه شده. حالا خوب شما یه وقتی نمی خواهی به بیست و یک نفر رای دی دهی. مثلاً از لیستی که نگاه می‌کنید به ده نفر، از این لیست، به پنج نفر از لیست دیگر رای دهید. به شش نفر باقی مانده هم همین‌جوری منفردی رای دهی. هیچکدام که توی لیستی نیستند. آن موقع دیگر شما اسم کاندیدا‌ها را بیست و یک نفر را توی لیست می‌نویسید و برای هر کدوم کد اختصاصی اش را اختصاص می‌دهید. اما در هنگام شمارش آن افرادی که در لیست هستند رای شما به مجموعه سبد آن لیست اضافه می‌شود.
سوال: اشاره‌ای کردید یکی از اهداف برگزاری انتخابات تناسبی، این است که حضور نخبگان در لیست‌ها و احزاب تقویت شود. فکر می‌کنید این انتخابات تناسبی با این رویکرد چقدر بتواند این هدف محقق کند؟
زینی وند: در انتخابات مختلف چه در مجلس شورای اسلامی، چه در شورا‌های اسلامی شهر و روستا و حتی در ریاست جمهوری در این ادوار مختلف، احزابی و جبهه‌ها جبهه اومدند و لیست‌هایی را دادند. اون افراد اگر موفق می‌شدند می‌گفتند این لیست ماست. هر وقت موفق نمی‌شود می‌گویند اینها جزء حزب ما نیستند. حتی در ریاست جمهوری شاهد این بودیم در همه جناح‌ها فرض کنید جناحی اومده رئیس جمهوری پیروز شده بعضاً در ادامه راه دلخوری‌هایی سر انتصابات، سر موضوعات دیگر، سر برنامه‌ها که پیش می‌آید هم رؤسای جمهور تقریباً خیلی خودشان را حزبی ندانستند و منبعث از اون جریان ندانستند. در همه ادوار منظورم دولت فعلی یا دولت قبلی نیست. در همه این دولت‌ها که مخصوصاً بعد از جنگ تشکیل شدند بعد از جنگ تحمیلی و احزاب هم وقتی آن رئیس‌جمهور موفق می‌شود می‌گویند مال ما بوده توی همه جناح‌ها اگر موفق نشود می‌گویند این رئیس‌جمهور درست است ما حمایت کردیم ولی برنامه‌های ما را اجرا نکرده.
در انتخابات تناسبی حداقل در مجلس و شورای شهر و روستا دیگر این بهانه از دست احزاب و آن نامزد‌ها گرفته می‌شود. این اولین نقطه اش است که اولا احزاب بررسی می‌کنند و آدم‌های دقیق و منطبق با برنامه هایشان به مردم معرفی می‌کنند که بعداً سرمایه اجتماعی شان را از دست ندهند. آن نامزد و نماینده مجلس و شورای شهری که منبعث از آن حزب بوده باز خودش را پاسخ‌گو می‌داند. مرجعی غیر از مراجع عمومی هست که برود بهش پاسخ دهد.
سوال: کارکرد احزاب تقویت شده؟
زینی وند: کارکرد احزاب تقویت می‌شود نکته دیگر این است که اعضا می‌شوند اتاق فکر آن افراد خودشان به صورت منسجم می‌روند برایشان برنامه تولید می‌کنند از کارشناسان استفاده می‌کنند برای موفقیت شان به اصطلاح بیشتر تلاش می‌کنند من به نظرم انتخابات تناسبی یک گام مؤثری است در راستای تقویت احزاب، فعالیت با انگیزه احزاب، پرورش نیرو‌های انسانی و در واقع شناسایی نخبگان و کمک به موفقیت در برنامه آن دوره نمایندگی در همه این زمینه‌ها به نظر من و به نظر خیلی از کارشناسان اتفاق بسیار خوبی است ما تقاضامون از همه نخبگان این است که با دقت این قانون را بخوانند و قانون خوبی است حالا حتماً ایراداتی دارد ایراداتش را می‌شود رفع کرد در ادامه ولی گام بسیار موثری گام بسیار متهورانه اتفاقاً و تحولی در جریان انتخابات است. بالاخره ببینید این هم اعتماد به ساخت سیاسی کشور است که ما در شرایطی که شرایط جنگ هستیم واقعاً در برخی از موارد در این شرایط ما آمدیم با اعتماد به ساختار سیاسی خودمان داریم انتخابات را مترقی تر، شفاف‌تر، حزبی‌تر و مبتنی بر یک ساختار دقیق تجربه شده در دنیا که تجربه موفقی است داریم تطبیق می‌دهیم و این در واقع اقدام بسیار مثبتی است که در کشور دارد می‌افتد و همه مان ان‌شاءالله کمک کنیم همه نخبگان خصوصاً احزاب، صاحب‌نظران کمک کنند که این مرحله را در شهر تهران با موفقیت بتوانیم برگزار کنیم.
سوال: چقدر طول می‌کشد به صورت سراسری در کشور اجرا شود؟
زینی وند: این دوره که قانون شده و در تهران ان شاءالله تناسبی برگزار می‌شود. دوره هشتم شوراها اگر هیچ قانون را هم دست نزنیم و در شهر‌های بالای پانصد هزار نفر برگزار می‌شود که باز تعداد قابل توجهی هستند از شهرها و شهر‌های مهم. با این سیستم، انتخاب شان تعیین می‌شود.
سوال: پیچیده نیست برای استان اول تهران؟
زینی وند: نه. اتفاقاً، چون تهران پایگاه اصلی فعالیت احزاب است، مقر دفاتر مرکزی احزاب اینجاست به نظرم اصلاً پیچیدگی ندارد و خیلی هم اتفاق خوبی است. در ادوار گذشته دیدید دو جناح اصلی کشور چه توی مجلس شورای اسلامی چه توی شورای شهر فرض کن مثلاً یک جناب بیست و یک کرسی را به خودش اختصاص می‌دهد، جناح بعدی با درصد کمی، نفرات لیست رقیب هستند. ولی اینها کلاً در اثرگذاری در شورا با اینکه درصد عمده‌ای از مردم به آنها رای دادند کنار گذاشته می‌شوند. هم تک‌صدایی در شورا می‌شود هم بخش عمده‌ای از مردم وقتی می‌بینند نمی‌توانند نماینده‌ای داشته باشند بی‌انگیزه می‌شوند. به نظرم اولاً چند صدایی مؤثر در شورا ایجاد می‌شود و این کمک می‌کند به کارآمدی شورایی. دوما حتی برای احزابی با پایگاه اجتماعی پایین و تازه تاسیس، انگیزه‌ای ایجاد می‌شود که در انتخابات ولو برای یک کرسی تلاش کنند و این بخش بیشتری از نخبگان را می‌تواند سازماندهی کند. نکته بعدی اش اینه که احزاب می‌روند به دنبال برنامه نویسی برای موفقیت در اعضای شورای شهر و شهردار‌های منتخبشان. الان به نظرم، چون لیستی شده من پیشنهادم اینه که شوراها حتی بیایند بخشی از کابینه شهرداری را به مردم معرفی کنند. یعنی لیستی که می‌دهند بگویند اگه ما مثلاً اکثریت را به دست بیاوریم، شهردارمان در بین این سه چهار نفر است. شهرداران مناطق مثلاً تهران مثلاً در بین این صد نفر است. حتی اینها را می‌توانند معرفی کنند که مردم بدانند در آینده با چه سیستم مدیریتی و برنامه‌ای در شهرداری مواجه هستند. به نظرم قانون خوبی است. تشکر می‌کنیم از نمایندگان مجلس و همکاران وزارت کشور، چه در دولت گذشته چه در این دولت که تلاش کردند و این اتفاق افتاده. به عنوان کارشناس کوچک وزارت کشور که این ساختار و ساختار شهرداری‌ها را می‌شناسم به نظرم اتفاق مثبتی خواهد بود و ان شاءالله در تهران تحولی در مدیریت بهتر شهرداری تهران اتفاق خواهد افتاد.
سوال: انتخابات تناسبی زیرساخت خاصی را می‌طلبد؟
زینی وند: زیرساختش را مثل سایر زیرساخت‌ها، فراهم می‌کنیم. برنامه مان این است که در کشور انتخابات را تمام الکترونیک برگزار کنیم. همین سیستم الکترونیکی خودش زیرساخت بسیار مناسبی است برای سهم کرسی‌ها و لیست‌ها. حتی درصد اعشارشان را مشخص می‌کند. شمارش آرا را راحت می‌کند. بلافاصله روی سیستم معلوم می‌شود که چه کسی چند درصد این کرسی‌ها را به خودش اختصاص داده. بلافاصله نتیجه انتخابات معلوم است. اشتباه در شمارش دستی رفع می‌شود. توی احراز هویت مشکل را رفع کردیم که هر کسی میرود رای دهد باید احراز هویت شود. زیر ساخت مرتبط با انتخابات تناسبی به نظرم مکملش انتخابات الکترونیکی است که ما هم‌زمان داریم انجام می‌دهیم.
سوال: دو جا تاکید کردید که در انتخابات تناسبی صدای احزاب هم شنیده می‌شود یعنی چی؟
زینی وند: فرض کن در تهران مثلاً جبهه اصولگرایان، اصلاح طلبان، جبهه مستقلین یا جبهه‌های دیگری که ممکن است شکل گیرد. معنایش این نیست که جبهه‌های دیگر وجود ندارد. جبهه‌های دیگر وجود دارد و ممکن است جبهه‌های جدیدی هم در این دوره شکل گیرد. بنابراین حتماً جبهه‌ها جدی با حضور تعداد زیادی از احزاب شکل خواهد گرفت و علاوه بر اون احزابی که الان مجوز دارند از وزارت کشور.
مثلاً صد و پنجاه حزبی که مجوز سراسری دارند یا مجوز در تهران دارند، می‌توانند بیایند لیست دهند. وقتی حجم متراکمی از این احزاب لیست دهند، تقریباً صدای جریانات مختلف در این لیست‌ها متبلور است. حالا درصدی که رای می‌آورند به همان درصد هم از این بیست و یک کرسی به آنها کرسی اختصاص پیدا می‌کند و در کرسی علی‌البدل هم بالاخره به آنها اختصاص پیدا می‌کند که همان علی‌البدل‌ها می‌توانند پشتوانه فکری اعضای اصلی شوند و اینها براساس اکثریت رایی که آوردند شما، چون بیست و یک نفر یک لیست، چون برخی از این بیست و یک نفر ممکنه توی متفرقه‌ها و و منفردین هم رای آورده باشند. اگر فرض کنید در لیستی چهار کرسی قرار گیرد چهار نفر اول لیستش می‌روند در کرسی. یعنی براساس رایی که شمارش می‌شود می‌دهند. یعنی تعداد بیشتری از مردم به آن رای دادند. بنابراین به نظرم احتمالا شورای شهر متنوع‌تر تشکیل می‌شود. ضمن این که چون هر کسی که می‌تواند ولو یک کرسی در آن جا به خودش اختصاص دهد، می‌تواند تبلیغ کند. دیدگاه‌های متکاسر متفاوت که در جریانات مختلف وجود دارند می‌آیند و عرصه گفت و گو در شوراها گسترده و قضاوت مردم راحت‌تر می‌شود و صدای جامعه و گروه‌های مختلف به نظرم در دل تبلیغات انتخابات بیشتر شنیده می‌شود. اگر شورا متکسر شکل گیرد براساس این شکل، انتخابات تناسبی که صدایی که در بیست و یک کرسی هستند صدای واحدی نخواهد بود. صدای گروه‌های بیشتری از مردم متجلی خواهد شد در طول 4 سال دوره شان.
سوال: در انتخاباتی که پشت سر گذاشتیم برخی حوزه الکترونیکی انتخابات را برگزار کردند و وزیر کشور تاکید دارند که انتخابات به صورت تمام الکترونیک در کشور برگزار شود. این هدف چه موقع محقق می‌شود و در کجای راه هستیم؟
زینی وند: فرآیند انتخابات الکترونیک بخش عمده‌ای از فرآیند‌ها به مرور در دولت‌های گذشته تعریف شده از جمله دستگاه‌های احراز هویت، در این دوره‌ای که الان شوراهاش مستقر هستند، دوره ششم در 32 شهر در سراسر کشور انتخابات تمام الکترونیک برگزار کردیم، که صندوق و دستگاه احراز هویت طراحی شده بود. در این دوره تصمیم گرفته شد و مجلس هم تاکید کرده بود که در قانون شوراها که زیرساخت الکترونیک فراهم شود. با روی کار آمدن دولت جدید یکی از راهبرد‌هایی که وزیر کشور به ما به عنوان حوزه تخصصی اعلام کردند برگزاری انتخابات تمام الکترونیک در سراسر کشور در 70 هزار حوزه انتخابیه در شهر و روستا بود. الان آن بخشی که نیاز به هماهنگی داشته با مجلس و شورای نگهبان انجام شده و تفاهمی بین وزارت کشور، مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان وجود دارد. البته این دوره که انتخابات شوراها را می‌خواهیم برگزار کنیم، ناظرمان مجلس شورای اسلامی است ولی از ابتدا فرآیند‌های تصمیم گیری و بررسی ساختار الکترونیک انتخابات را مشترکا با مجلس و شورای نگهبان پیش بردیم. آن دو علت هم این است که ما در همین انتخابات، انتخابات میان دوره‌ای شوراها را داریم. دوما این زیرساخت بسیار گران قیمتی است. زیرساخت را برای کشور ایجاد می‌کنیم. باید این زیرساخت مورد تایید شورای نگهبان در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری و خبرگان هم باشد. بنابراین باید اعضای شورای نگهبان تایید کنند که اعضای شورای نگهبان هم وقت موثق و مفصلی گذاشتند. از این جا تشکر ویژه می‌کنم، از اعضای شورای نگهبان و همکاران شان و هم از شخص رئیس مجلس آقای قالیباف، اعضای هیئت نظارت، رئیس کمیسیون شوراها که در تعامل نزدیک با ما هستند. روز‌های شنبه تقریبا از هفت هشت ماه قبل ساعت 10 تا 12 جلسات انتخابات الکترونیک برگزار می‌کنیم. براساس برنامه زمانبندی طراحی صورت گرفته، اقدامات لازم برای این کار انجام گرفته، تا امروز براساس تقویم به روز هستیم و امیدواریم که پشتیبانی‌های لجستیک و مالی اش هم به موقع انجام شود و بتوانیم انتخابات را تمام الکترونیک برگزار کنیم. اگر فرآیندی که تا به امروز پیش آمده با توجه به اجماع نظر و طراحی داخلی که برای این انتخابات به صورت دقیق و تفاهمی زیرنظر کارشناسان و شرکت‌های دانش بنیان ایجاد شده، انتخابات را به صورت تمام الکترونیک برگزار می‌کنیم. فراخوان دادیم، همه شرکت‌های دانش بنیان، هر کسی که در این حوزه ایده‌ای دارد، این را ارائه دهد. ارائه دادند ایده‌های مختلف، دانشگاهیان، متخصصین، متخصصین شورای نگهبان. حتی یکی از اعضای موثر و روحانیت معزز بسیار متخصص است در حوزه آی تی و طراحی این موضوع در مجلس، در وزارت کشور. این گام بزرگی است که تهدید‌های پوشالی می‌کنند که مثلا نظام ما، ساختارهاش زیرساخت محکمی است. در جهت شفاف سازی و اعتماد سازی هم در داخل و هم تجربه قابل عرضه در سطح نظام بین الملل برای ساختار پیشرفته برگزاری انتخابات.
سوال: از تلاش هم بخش‌ها و راس‌ها و اضلاع این موضوع می‌گویید که یک انتخابات پرشور برگزار شود، کلید واژه خود انتخابات، در کنارش کلیدواژه مشارکت، در موضوع انتخابات شوراها را با شما بررسی کنیم، درسال‌هایی که گذشت عملکرد شوراها، فراز و فرود‌های فراوانی داشت، بعضا موفق بودند و بعضا موفق نبودند و عملکرد مناسبی نداشتند، مردم باید چطور نگاه کنند به انتخابات و چه تاثیری دارد در زندگی ما، اگر انتخاب کنیم قرارست چه اتفاقی بیافتد، اگر شرکت نکنیم و رای ندهیم قرارست چه اتفاقی بیافتد؟
زینی وند: میزان مشارکت در انتخابات، پیوند مستقیم با امنیت ملی دارد. در طول این ادوار ما یکی از نصاب‌های بالا در دنیا در حوزه مشارکت را داریم، آن جایی که به هر علتی مشارکت پایین آمده طمع دشمنان را به کشور زیاد کرده است.
از جمله یکی از تحلیل‌های خطایی که دشمنان ما را به این نتیجه رساند که کار احمقانه کنند و تجاوز جنایتکارانه به کشور کردند، تحلیل شان روی همین مشارکت‌های انتخابات بود و بررسی‌هایی که خودشان فکر کردند که مردم از کشور و ساختار سیاسی کشور ناامید شدند و آمدند برای سرنگونی و تجزیه و بهم ریختن کشور و ان شاءالله در تداوم این انسجامی که کردند انتظارمان این است که این انتخابات با نصاب بالایی باشد. بحث شوراها الان نزدیک سه دهه از عمر شوراها می‌گذرد و ششمین دوره شان تمام می‌شود. دو دوره و این دوره تمدیدی داشت و از عمرش سه دهه می‌گذرد. در این دوره ششم که مستقر هستند، هزار و 380 شهر که هزار و 80 شورای شهر با یازده هزار و 462 عضو و در روستا 38 هزار و 500 روستای دارای شورا داریم، با صد و هشتاد هزار و 166 عضو. صد و نود و دو هزار عضو شورا، 40 هزار شورا که در دل این تعداد زیاد، حتما در اداره شوراها و شهرداری‌ها نواقصی دارد، این که عمر شهرداری‌های ما به زیر دو سال رسیده، این نقص بزرگ در ساختار مدیریت شهری است؛ که باید اصلاح کنیم. عدم آشنایی برخی اعضای شورا با قوانین شورا که متاسفانه باعث گرفتاری خودشان می‌شود، گرفتار دستگاه‌های بازرسی و پرونده‌های قضایی می‌شوند، در دل این افرادی هم ممکن است سود جو باشند و درصدی کمی بروند شورا به خاطر سودجویی. اینها معناش نیست که نهاد شورا را با این اهمیت و ساختار گسترده که تا دل شوراها یک حلقه اطمینان بخش از نخبگان و تحصیل کردگان و ریش سفیدان و بزرگان طوایف در مناطق مختلف حلقه بین حاکمیت و مردم می‌شوند این را باید تقویت کنیم و نواقصش را رفع کنیم. مردم عزیز بدانند مجموع بودجه‌ای که در اختیار شهرداری است بسیار بالاتر از بودجه‌ای است که در اختیار دولت است و مجموع تاثیرگذاری که شورا‌های شهر بر زندگی مستقیم مردم دارند حتما دولت و مجلس شورای اسلامی ندارد. این که ما اعضای شورای شهر با دانش و با انگیزه‌ای را انتخاب کنیم، آدم‌های سالمی را انتخاب کنیم، اینها می‌توانند هویت فرهنگی و اجتماعی و تاریخی ما را تقویت کنند. در حوزه محله‌های شهرها آن حس محله‌ها و آن هویت محله‌ای را ایفا کنند، الان ما محله‌های شهر‌های مان بی هویت شده، در یک گوشه یک شهر یک سری افراد از شهر‌های مختلف مهاجرت کردند، نه ساختار دارند، نه قواره دارد، نه مبلمان شهری دارد. نه یک نمای دل انگیزی دارد، نه یک مکانی را جمع کردیم که مردمش هم آوایی و هم نشینی باهم داشته باشند، اینها هویت ما را تضعیف می‌کند، ایرانی که مبتنی برهویت تاریخی و سنتی است.
سوال: کار‌هایی انجام شده است در مقابل با آن ضرب آهنگ؟
زینی وند: شوراها روی همه این ها تاثیر می‌گذارد. در نشاط اجتماعی، فضای سبز شهرها، در بهداشت شهرها، شورا‌هایی داریم در شهرها فضای شهر را تغییر دادند، نشاط ایجاد کردند، گردشگری و مشاغل خرد و خانگی راه انداختند، محله و هسته‌های اجتماعی راه انداختند، محله محوری که رئیس جمهور تاکید دارد شدند محور شوراها. ساختار و عملکرد شوراها و شهرداری‌ها زندگی مردم را در شهرها و روستا‌ها متحول می‌کند، تقاضای مان از مردم این است علاوه بر بحث امنیت ملی و تحولی که در شوراها می‌تواند در کشور ایجاد کند، به خاطر زندگی شهری و زندگی روستا‌های خودشان و جمعیت عظیمی از نخبگان و جوانان و بانوان بیایند در این شبکه گسترده و این ساختار خیلی خوب نهاد شورا متمرکز شوند و کمک کنند به دولت، مردم و دولت را با هم، هم افزا کنند برای خدمت رسانی به مردم. افراد با انگیزه جوان و دارای برنامه و تحصیل کرده، بیایند کاندیدا شوند در شوراها و پرتعداد بیایند، هر چه تعداد بیشتری از مردم رای دهند، محصول آن رای پرتعداد افراد پخته تری و افرادی که با پشتوانه اجتماعی محکم تری کار می‌کنند. اگر به عنوان فرماندار و یک استاندار با عضو شورای شهری مواجه شوم که درصد بیشتری از مردم به او رای دادند، بسیار بیشتر مورد توجه‌ام است برنامه هاش، ولی یک کسی که با پشتوانه ضعیف انتخاب شود، موضوع مشارکت موضوع تشکیل شوراها امر بسیار مهمی است، در زندگی مردم تاثیر دارد. تقاضای مان این است که نخبگان و صاحب تریبون‌ها و افراد تاثیرگذار، این موضوع را جدی بگیرند و این دوره از شوراها را بتوانیم به عنوان یک دوره موفق و شکل گیری یک شبکه‌ای از نخبگان کارآمد کشور که تعدادشان کم نیست در شوراها بتوانند به حل مشکلات مردم کمک کنیم.
سوال: در بحث فعال سازی و رویکرد احزاب و تقویت آنها به موضوع رقابت پرداختیم و ورود افراد متخصص، بحث سلامت و امنیت انتخابات را وزارت کشور چه برنامه ریزی‌هایی کرده است؟
زینی وند: فرآیند انتخابات را خیلی با برنامه و با قدرت و با انگیزه شروع کردیم، ستاد‌های مان شکل گرفته در سراسر کشور. آموزش‌های اجرایی همین امروز صبح در استان البرز با حضور فرمانداران و مدیران کل سیاسی و رابطین انتخابات استان‌های گیلان، مازندران، قم، البرز و تهران، بسیار جلسه خوبی بود. آخر هفته دوره بعدی در کرمان می‌گذاریم، آموزش‌ها را به ریز با هم مرور می‌کنیم. قبل از این اتفاقا بخشی به زمان جنگ خورد، در اوج جنگ، جلسات را برگزار کردیم، آسیب شناسی انتخابات بوده که کل استان‌ها را فراخواندیم و کتاب آسیب شناسی انتخابات مبتنی بر تجارت 40 و چند ساله انتخابات در برگزاری انتخابات تجمیع و به مراجع مختلف این آسیب شناسی را دادیم، در بعد امنیت به حول و قوه الهی هیچ گونه نگرانی در برگزاری انتخابات نداریم. ستاد امنیت انتخابات با ریاست معاون امنیتی تشکیل شده و جلسات آن شکل گرفته است، نقاط حادثه خیز کشور شناسایی شده از قبل، در بعد رقابت وظیفه ما به عنوان وزارت کشور، که تاکید داریم، آقای وزیر کشور امروز روی این تاکید داشت وظیفه مان این است که ساختمان فرمانداری، ساختمان وزارت کشور، ساختمان بخشداری، ساختار بخشداری و فرمانداری، ساختار اعتماد و بی طرفی باشند نسبت به کل مردم و جریانات، همه مردم باید احساس اعتماد و بی طرفی به ما بکنند. چه طرفداران دولت که رای دادند به دولت و چه رقبایی که باعث گرمی انتخابات شدند و چه مردم که یکپارچه در جنگ 12 روزه آمدند پای ایران ایستادند و رای ندادند در این انتخابات. همه اینها مردم عزیز ما و نورچشم ما هستند، از دیدگاه دولت، کلیدواژه رئیس جمهور و آقای وزیر کشور و ما‌ها و استانداران و فرمانداران همه مردم‌اند، همه احزاب‌اند، بنابراین اطمینان می‌دهیم به گروه‌های سیاسی، مردم و نامزد‌ها و طرفداران شان که وزارت کشور کاملا بی طرفانه زمینه رقابت و دفاع قانونی از حقوق انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان حتما فراهم خواهد کرد و ان شاءالله این زمینه‌ها در همه حوزه‌ها فراهم است.
سوال: سه تا پرسش، در کشور ما بیشتر از احزاب این چهره‌ها هستند که باعث دیده شدن فهرست‌ها و لیست‌ها می‌شوند، وزارت کشور برای جلوگیری از سوءاستفاده‌هایی در انتخابات پیش رو؟
زینی وند: در تهران انتخابات تناسبی است صرحتا اعلام می‌کنیم، فقط احزاب و جبهه‌هایی که مجوز رسمی داشته باشند حق دادن لیست داشته باشند، غیر از اینها چهره‌ای و گروهی لیست بدهد، ما آن لیست را غیرقانونی اعلام می‌کنیم و برخورد قانونی می‌کنیم، این زمینه تقویت احزاب می‌شود.
سوال: طبق اعلام خودتان عددی اشاره کردید از احزابی که مجوز دارند در کشور و برخی معتقدند که بسیاری از این احزاب فقط یک نام هستند و در عرصه سیاست جمهوری اسلامی ایران محلی ندارند و فعالیتی انجام نمی‌دهند، آن چه که اشاره می‌کنیم در این قانون باب سوء استفاده احزاب اسمی و یک شبه را باز نمی‌کند؟
زینی وند: این انتخابات تناسبی وزن احزاب را مشخص می‌کند، البته قانون احزاب ایراداتی دارد که باید تاسیس حزب سخت‌تر باشد با قواعد و استاندارد‌های لازم تطابق آن بیشتر باشد که در نظر داریم این کار را بکنیم و برداشتم این است که به عنوان نظر کارشناسی این انتخابات تناسبی اتفاقا احزاب تاثیرگذار و دارای دیدگاه اجتماعی را برجسته می‌کند.
سوال: اگر کسی در حزبی و یا لیستی قرار بگیرد، آیا امکان رای آوردنش است؟
زینی وند: هیچ نه رای دهنده و نه کسی که نامزد می‌شود هیچ محدودیتی ندارد، هم شما می‌توانید به لیست رای دهید و هم به افراد، هم شما به عنوان نامزد هم در لیست بروید و هم می‌توانید منفردا کاندیدا شوید و مردم می‌توانند به همه رای دهند، ضمن این که مجموع آرایی که به صورت منفرد هم کاندیدا شدند اینها هم تقریبا به عنوان یک لیست در کنار لیست‌های دیگر محاسبه می‌شوند و اگر درصدی بتوانند رای را به خودشان اختصاص دهند و از آن نفر یک تا بیست و یک به عنوان کرسی رای بیاورند حتما یک آدم منفرد امکان حضور در شورای شهر در جمع این بیست و یک نفر را خواهد داشت.