خبر یزد - رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در چهاردهمین رزمایش ارزیابی آمادگی مولد‌های برق اضطراری دستگاه‌های اجرایی، گفت: باید دقت‌ها و الزامات بیشتری برای حفظ تداوم کارکرد‌ها در نظر گرفته شود که یکی از این اقدامات، استفاده از مولد‌های برق اضطراری است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ؛ سردار «غلامرضا جلالی» رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در چهاردهمین رزمایش ارزیابی آمادگی مولد‌های برق اضطراری دستگاه‌های اجرایی که با حضور «عباس علی آبادی» وزیر نیرو و نمایندگان عالی‌رتبه دستگاه‌های اجرایی برگزار شد، ضمن تقدیر از مجاهدت‌های تلاشگران صنعت برق در طول جنگ تحمیلی 12 روز اظهار داشت: حفظ کارکرد دستگاه‌ها در شرایط تهدید بسیار مهم است؛ چرا که امروز وابستگی به انرژی برق به شکلی افزایش یافته که حتی خود این وابستگی به برق تبدیل به یک پارادایم جدید در تهدیدات شده است.
وی ادامه داد: بسیاری از متخصصین به دنبال اصلاح و مدرن‌سازی این وابستگی هستند. این وابستگی هرچقدر بیشتر شود، ارتباط بیشتری با رفاه و آسایش مردم پیدا می‌کند. در نتیجه، هرگونه حادثه‌ای در این زمینه می‌تواند تأثیر مستقیم و زیادی بر میزان رضایتمندی مردم بگذارد.
سردار جلالی با بیان اینکه در حوزه پدافند غیرعامل، وقتی با افزایش اهمیت این حوزه مواجه می‌شویم، باید دقت‌ها و الزامات بیشتری برای حفظ تداوم کارکرد‌ها در نظر گرفته شود، متذکرشد: یکی از این اقدامات، استفاده از مولد‌های برق اضطراری است. راهکار‌های دیگر مدرن‌سازی منابع تولید برق و استفاده از برق DC، انرژی خورشیدی و سایر روش‌هاست. به همین دلیل، دستگاه‌های اجرایی موظف شدند که مولد‌های برق اضطراری را به منظور حفظ کارکرد خود در شرایط بحران و قطع برق به کار بگیرند.
به گفته رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در سال گذشته، بازنگری و اصلاحاتی در این زمینه انجام شده و از ظرفیت‌های قانونی موجود برای الزام دستگاه‌های اجرایی به استفاده از مولد‌های برق اضطراری استفاده شده است. این اقدامات به‌ویژه برای دستگاه‌هایی که خدمات حیاتی به مردم ارائه می‌دهند، ضروری است. در این راستا، تلاش وزارت نیرو برای دستیابی به اهداف طبق برنامه ریزی‌ها تا حد بالایی محقق شده است.
سردار جلالی ادامه داد: طبق دستورالعمل‌های قانونی، سازمان پدافند غیرعامل موظف است که نظارت‌های لازم را انجام داده و در صورت عدم رعایت این الزامات، اقدامات قانونی را انجام دهد. در ادامه این رزمایش‌ها، ارزیابی‌ها و بازرسی‌های عملیاتی برای حصول اطمینان از آماده به کار بودن مولد‌های برق اضطراری ادامه خواهد داشت.
وی با بیان اینکه در برخی حوزه‌ها مانند فضای دیجیتال، ارتباطات و سایبر، حتی یک دقیقه قطعی برق می‌تواند خسارت‌های سنگینی به همراه داشته باشد، خاطرنشان کرد: در مواردی مثل حوزه درمان، قطع برق می‌تواند تهدیدات جانی برای مردم ایجاد کند. بنابراین، باید دستگاه‌های اجرایی همواره آماده باشند که در شرایط تهدید و قطع برق، خدمات خود را بدون مشکل ارائه دهند.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل خاطرنشان کرد: در زمینه تولید برق، نیازمند اصلاحات زیربنایی هستیم. به‌خصوص در کشور ما که وابستگی زیادی به تولید برق از طریق گاز داریم، باید این وابستگی‌ها را کاهش داده و راندمان تولید برق را افزایش دهیم. همچنین باید در زمینه استفاده از نیروگاه‌های سیکل ترکیبی و سایر روش‌های تولید برق به سمت بهبود کارایی برویم.
به گفته سردار جلالی، در نبرد 12 روزه اخیر، دشمن تمرکز خود را بر روی زنجیره‌های وابستگی ما گذاشته بود. یکی از این وابستگی‌ها، وابستگی برق به گاز است که باید در تعامل مشترک با دستگاه‌ها و نهاد‌های مربوطه، این وابستگی‌ها به یک سطح قابل قبول کاهش یابد. از نکات مهم دیگری که باید به آن اشاره کرد، پراکندگی در زیرساخت‌های مورد استفاده است. به عنوان مثال، برق، پول و ارتباطات از جمله زیرساخت‌های اصلی هستند که باید در آنها بتوانیم به سرعت تغییرات شبکه‌ای را به جزیزه‌ای تبدیل کنیم تا بتوانیم در صورت تهدید یا قطع برق، خدمات رسانی را ادامه دهیم.
وی مدیریت مصرف برق را یکی دیگر از موضوعات حیاتی عنوان و متذکر شد: تولید و مصرف برق رابطه‌ای تنگاتنگ با یکدیگر دارند و برای حفظ کارکرد بهینه سیستم‌های برقی، باید مصرف برق به طور مؤثر مدیریت شود. در این زمینه، استفاده از کنترل‌های هوشمند نقش بسیار مهمی خواهد داشت.
سردار جلالی با اشاره به تجربه حمله سایبری به زیرساخت‌های برق ونزوئلا که با منجر به قطع برق طولانی سراسری و اختلال در زندگی مردم در این کشور شد، گفت: این تجارب نشان می‌دهد که قطع برق می‌تواند به صورت هدفمند و از طریق حملات سایبری انجام شود و پیامد‌های ناگواری به همراه داشته باشد. ما باید از این تجربیات استفاده و امنیت شبکه‌های برق خود را تقویت کنیم.
وی خاطرنشان کرد: نتیجه این رزمایش مورد بررسی قرار خواهد گرفت و سازمان‌هایی که به هر دلیلی در انجام تکالیف خود استنکاف یا کم‌کاری کرده باشند، به مراجع قضایی معرفی می‌شوند.
هدف پدافند غیرعامل، افزایش تاب‌آوری شبکه آب و برق و کاهش نگرانی مردم است
عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو نیز در این رزمایش با تأکید بر اهمیت پدافند غیرعامل در بخش انرژی کشور اظهار کرد: پدافند غیرعامل باید به گونه‌ای طراحی شود که ضمن افزایش هزینه‌های دشمن، هزینه‌های تولید در کشور را کاهش داده و موجب افزایش تاب‌آوری زیرساخت‌های حیاتی شود.
وی با بیان اینکه تأمین پایدار آب و برق برای مردم، به‌ویژه در شرایط بحرانی، از اولویت‌های اصلی وزارت نیروست، افزود: وزارت نیرو همواره تلاش کرده است تا با برنامه‌ریزی دقیق، تأمین نیاز مراکز حساس و حیاتی و همچنین خدمت‌رسانی مستمر به عموم هموطنان را تضمین کند تا نگرانی مردم در شرایط اضطراری به حداقل برسد.
علی‌آبادی با اشاره به تجربیات موفق وزارت نیرو در مدیریت بحران‌های گذشته گفت: ممکن است برخی از شرایط بحرانی تکرار نشوند، اما باید از تجربه‌های گذشته درس گرفت و برای مواجهه با بحران‌های آینده آماده بود.
وی افزود: تهیه طرح‌ها، برنامه‌های اختصاصی و چک‌لیست‌های مرتبط با بحران‌های احتمالی، اقدامی ضروری است تا نیرو‌های آموزش‌دیده بتوانند در شرایط حساس از بروز مشکلات و وقفه در خدمات‌رسانی جلوگیری کنند.
وزیر نیرو با یادآوری عملکرد ارزشمند صنعت آب و برق در «جنگ تحمیلی 12 روزه» تأکید کرد: شناسایی نقاط ضعف و قوت در این حوزه و اقدام برای رفع ضعف‌ها و تقویت توانمندی‌ها، گامی مهم در جهت ارتقای تاب‌آوری کشور است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به لزوم همگامی صنعت آب و برق با فناوری‌های نو اشاره کرد و گفت: اگرچه پیشرفت‌های چشمگیری در این حوزه صورت گرفته، اما با توجه به ظهور روش‌های نوین، لازم است به‌سرعت خود را با فناوری‌های جدید منطبق کنیم. در این زمینه، برنامه‌های مدون و اجرایی در دستور کار وزارت نیرو قرار دارد.
علی‌آبادی در پایان با تأکید بر ضرورت خوداتکایی در حوزه انرژی گفت: به جای تمرکز صرف بر مولدها، باید به استفاده از ذخیره‌ساز‌های انرژی توجه ویژه‌ای شود تا پایداری شبکه برق کشور در مناطق مختلف تقویت شود.
وی در همین راستا تأکید کرد: وزارت نیرو مصمم است با توسعه فناوری، آموزش نیرو‌ها و مدیریت بهینه منابع، پایداری و امنیت شبکه برق را در هر شرایطی تضمین کند.
آقابیگی: اصل اساسی در پدافند غیرعامل، پیشگیری و تداوم خدمات است
در ادامه آقابیگی، مدیرکل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو، گزارشی از روند اجرای رزمایش و سطح آمادگی دستگاه‌ها ارائه داد و اظهار کرد: چهاردهمین رزمایش سراسری با هدف ارزیابی سیستم‌های پشتیبان برق در زیرساخت‌های حیاتی کشور برگزار شده است. وزارت نیرو با تمام توان در مسیر استمرار خدمات صنعت آب و برق کشور پای کار است.
وی با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری درباره اهمیت پیشگیری در حوزه پدافند غیرعامل افزود: اصل اساسی در پدافند غیرعامل، ایجاد پیشگیری و تداوم خدمات است. ما باید اطمینان حاصل کنیم که حتی در شرایط بحرانی، ارائه خدمات حیاتی به مردم متوقف نشود.
آقابیگی با مرور روند پیشرفت وزارت نیرو در این حوزه گفت: از سال 1391، فعالیت‌های مربوط به تأمین برق اضطراری از 11 زیرساخت آغاز شد و امروز این تعداد به بیش از 17 هزار زیرساخت رسیده است. در سال 1404، همه این زیرساخت‌ها توسط نیرو‌های متخصص ارزیابی و نقاط ضعف و قوت آنها شناسایی می‌شود.
مدیرکل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو اعلام کرد: در این رزمایش، 526 زیرساخت حیاتی کشور به‌صورت نمونه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و نتایج آن برای بهبود پایداری شبکه برق اضطراری کشور استفاده خواهد شد.
وی با تأکید بر لزوم تجهیز تمامی دستگاه‌های اجرایی به مولد‌های برق اضطراری خاطرنشان کرد: وجود این مولدها پشتوانه‌ای ارزشمند برای استمرار خدمات در شرایط بحران است. تهدیدات همچنان پابرجاست و مهم‌ترین راه مقابله با آن، پیشگیری و آمادگی است.
آغاز فصل جدید ارزیابی و تاب‌آوری زیرساخت‌های حیاتی کشور
در ادامه این رزمایش کشوری، معاون انرژی سازمان پدافند غیرعامل تأکید کرد: در شرایطی که کشور همچنان در وضعیت بحران و تهدیدات ترکیبی قرار دارد، فصل جدیدی از تمرکز، توجه و ذخیره‌سازی اضطراری در مراکز حیاتی و حساس کشور آغاز شده است. محور اصلی این مرحله، همکاری و هدایت مشترک دستگاه‌های اجرایی، شرکت توانیر و سازمان پدافند غیرعامل کشور است. هدف این برنامه، ارزیابی مداومت کاری برق اضطراری در زیرساخت‌های حیاتی در شرایط تهاجم و اضافه شدن لایه‌ای تکمیلی به نظام ارزیابی‌های پیشین است.
وی افزود: در این راستا، تکالیف جدیدی برای دستگاه‌های اجرایی تعیین شده تا در قالب طرح جامع پایش و مدیریت‌های اضطراری، ارزیابی دقیق‌تری از وضعیت مولد‌های برق اضطراری داشته باشند. بازبینی‌های اخیر و جلسات توجیهی با دستگاه‌ها برای اجرای اقدامات لازم آغاز شده است. این بازبینی‌ها می‌تواند پاسخگوی نیاز زیرساخت‌های طبقه‌بندی‌شده کشور باشد و نقاط ضعف احتمالی را پوشش دهد.
معاون انرژی سازمان پدافند غیرعامل تأکید کرد که بر اساس دستورالعمل‌های جدید، دستگاه‌هایی که در تأمین برق اضطراری کوتاهی کرده‌اند، پس از ارزیابی و احراز قصور، به قوه قضائیه معرفی خواهند شد. این اقدام در راستای اجرای بند‌های 5 و 6 ماده 6 دستورالعمل تأمین برق اضطراری انجام می‌شود و از امسال به‌صورت رسمی جزو وظایف وزارت نیرو قرار گرفته است.
وی افزود: در جنگ 12 روزه اخیر، صنعت آب و برق کشور با وجود حملات سنگین و ناجوانمردانه دشمن صهیونیستی، حتی لحظه‌ای خدمات‌رسانی به مردم را متوقف نکرد. هر جا آسیبی رخ داد، نیرو‌های جهادی وزارت نیرو در کوتاه‌ترین زمان با روحیه ایثار و شهادت‌طلبی آن را جبران کردند. خدا را شاکریم که این پایداری سبب شد دشمنان نتوانند به اهداف خود برسند و ما نزد مردم عزیز، آبرومند بمانیم.
کشوری در ادامه با استناد به فرمایشات مقام معظم رهبری تأکید کرد که تمامی طرح‌های ملی باید از منظر دفاعی و امنیتی مورد ارزیابی قرار گیرند. حضرت آقا فرمودند اگر ما جاده، سد، نیروگاه یا فرودگاه می‌سازیم، باید از نظر دفاعی هم وضعیت آن را بررسی کنیم. تمام برنامه‌ریزی‌های ما در صنعت آب و برق بر همین اساس تنظیم شده و آمادگی کامل برای تاب‌آوری در برابر تهدیدات داریم.
رزمایش ملی تأمین برق اضطراری با مشارکت 19 هزار مولد در سراسر ایران
رجبی مشهدی، مدیرعامل توانیر نیز در ادامه گزارشی از اقدامات انجام‌شده برای ارتقای تاب‌آوری شبکه برق کشور ارائه کرد و گفت: رزمایش ملی تأمین برق اضطراری با مشارکت 19 هزار مولد در سراسر ایران، نماد اراده ملی برای حفظ استقلال و امنیت انرژی است. این رزمایش صرفاً یک مانور فنی نیست، بلکه بخشی از سپر دفاعی کشور محسوب می‌شود.
وی با مرور تجربیات جهانی از حوادث بزرگ مانند طوفان کاترینا در آمریکا (2005)، زلزله فوکوشیما در ژاپن (2011) و جنگ اوکراین، تأکید کرد که همه این رویداد‌ها نشان می‌دهد مراکزی که مجهز به مولد‌های برق اضطراری بوده‌اند، توانسته‌اند خدمات حیاتی را استمرار دهند. در همین چارچوب، صنعت برق ایران از سال 1391 پروژه ارزیابی مداومت کاری برق اضطراری را آغاز کرد که در ابتدا تنها 11 مرکز را شامل می‌شد. این تعداد به مرور به 4000 مرکز در قالب ارزیابی مستمر و در سال 1402 به بیش از 17 هزار مرکز رسید
به گفته مدیرعامل توانیر، اگرچه پیشرفت قابل توجهی حاصل شده، اما هنوز حدود 4000 دستگاه اجرایی در ساختمان‌های خود فاقد مولد برق اضطراری هستند و باید در اسرع وقت این کاستی جبران شود.
وی با اشاره به عملکرد نیرو‌های برق در دوران دفاع 12 روزه اخیر گفت: بیش از 50 حادثه بزرگ در کشور رخ داد که نیمی از آن در تهران بود، اما شبکه برق در سریع‌ترین زمان ممکن احیا شد و مردم هیچ‌گاه قطعی برق را احساس نکردند. با این حال، برخی مراکز درمانی و نظامی هنوز در ساعات اولیه دچار آسیب‌پذیری بودند که باید با جدیت بیشتری پیگیری شود.
رجبی مشهدی بر لزوم توسعه زنجیره تأمین داخلی برای تولید مولد‌های اضطراری تأکید کرد و گفت: هیچ مرکز حیاتی کشور نباید وابسته به شبکه سراسری باشد. مولد‌های اضطراری باید همیشه آماده، مستقل در تأمین سوخت و دارای نیروی انسانی آموزش‌دیده باشند. تنها در این صورت است که تاب‌آوری واقعی در برابر تهدیدات محقق می‌شود.