خبر یزد - زومیت / کشف دو فسیل 150 میلیون ساله نشان میدهد نوزادان پتروسور پرواز میکردند، اما آنقدر ماهر نبودند که از طوفانهای سهمگین جان سالم به در ببرند.
شواهد فسیلی جدید و شگفتانگیز نشان میدهد نوزادان پتروسور، خزندگان بالدار پیشاتاریخی، احتمالاً تنها چند روز پس از خروج از تخم توانایی پرواز داشتند. اما این مهارت زودهنگام بهای سنگینی داشت. دو فسیل که بهتازگی در آلمان کشف شدهاند، داستان غمانگیز این خزندگان بالدار جوان را روایت میکنند که در طوفانهای سهمگین بالهایشان میشکست و در تالابهای باستانی سقوط میکردند.
بازار ![]()
بهگزارش نیوساینتیست، کشف فسیلهای نوزادان پتروسور که نتیجهی پژوهش دیوید آنوین و رابرت اسمیت از دانشگاه لستر در بریتانیا است، به بحثی طولانی در میان دیرینهشناسان پایان میدهد. پتروسورهای نوزاد ساختار بالی مشابه بالغها داشتند و از تواناییها و ویژگیهای آیرودینامیکی لازم برای پرواز نیز برخوردار بودند. بااینوجود، دیرینهشناسان برای مدتها دربارهی اینکه آیا چنین جوجههایی واقعاً قادر به پرواز بودند یا خیر، کنجکاو بودهاند.
نوزادان پتروسور بلافاصله پس از شکستگی بال از بین رفتند.
در محوطهی باستانی زولنهوفن در آلمان، صدها فسیل پتروسور در لایههای سنگآهک مدفوناند. آنوین و اسمیت هنگام بررسی فسیلهای محوطه با استفاده از نور فرابنفش، متوجه شکستگیهای مشابهی در استخوان بازوی دو نوزاد پتروسور از گونهی پتروداکتیلوس آنتیکوس (Pterodactylus antiquus) شدند. این آسیبها که هیچ نشانی از بهبودی ندارند، گویای آن است که این موجودات بلافاصله پس از شکستگی بال از بین رفتند.
دو فسیل کشفشده که با فاصلهی زمانی حدود دو میلیون سال از یکدیگر زندگی میکردند، در حدود 150 میلیون سال پیش در منطقهای که امروزه جنوب آلمان است، میزیستند. در آن زمان، این ناحیه مجمعالجزایری با تالابهای آبشور بود که در معرض طوفانهای استوایی شدید قرار داشت. پژوهشگران معتقدند این جراحتها شباهت بسیاری به آسیبهای ناشی از «فشار بیشازحد بال» دارد که در پرندگان و خفاشهای امروزی هنگام پرواز در طوفانهای دریایی دیده میشود.
دیوید آنوین در توصیف لحظهی کشف میگوید:
ما شوکه شدیم و ما کسانی نیستیم که به راحتی شوکه شویم. وقتی نور فرابنفش را روی سنگ انداختیم، شکستگی انگار از دل آن بیرون پرید. هردو ناخودآگاه گفتیم عجب! به این نگاه کن!
دو پتروسور کوچک، با طول بال تنها 20 سانتیمتر و استخوانهایی که هنوز در مراحل اولیهی رشد بودند، اسکلت کاملاً سالمی داشتند، به جز یک شکستگی واضح و زاویهدار در استخوان بازو. یافتهها شواهد مستقیمی از پرواز در این موجودات بسیار جوان ارائه میدهد و سناریوی محتملی را ترسیم میکند: نوزادان بیتجربه در تلاش برای مقابله با طوفان، کنترل خود را از دست دادند، بالهایشان شکست و به درون آبهای متلاطم سقوط کردند.
آنوین توضیح میدهد اگر سطح آب آرام بود، پتروسور کوچک میتوانست روی آب شناور بماند. اما وقتی سطح آب با امواج عظیم متلاطم میشود، حیوان بهسرعت خیس و سنگین شده و به قعر آب فرو میرود. این کشف نه تنها تأیید میکند که نوزادان پتروسور قادر به پرواز بودند، بلکه نشان میدهد که آسمانهای دورهی ژوراسیک، جولانگاه خلبانان جوانی بود که خیلی زود پس از تولد، با خطرات مرگبار طبیعت روبرو میشدند.
پژوهش در نشریه Current Biology منتشر شده است.