خبر یزد - زومیت / پژوهشی تازه نشان می‌دهد که تمرین منظم با وزنه می‌تواند ترکیب تریلیون‌ها باکتری موجود در روده ما را تغییر دهد.
براساس شواهد علمی تازه، سطح فعالیت بدنی به‌ویژه تمرینات مقاومتی، ممکن است بر ترکیب و عملکرد جامعه گسترده میکروارگانیسم‌های روده تأثیر بگذارد.
بازار ![]()
روده انسان میزبان انواع باکتری‌ها، قارچ‌ها، ویروس‌ها و دیگر موجودات میکروسکوپی است که بیشتر آن‌ها در روده بزرگ ساکن‌اند. این میکروب‌ها به تجزیه موادی از غذا کمک می‌کنند که بدن به‌تنهایی قادر به هضمشان نیست و در نتیجه، جذب مواد مغذی و ویتامین‌ها را افزایش می‌دهند.
برخی باکتری‌ها مفید درنظر گرفته می‌شوند، زیرا معمولاً در بدن افرادی یافت می‌شوند که از نظر جسمی و روانی سالم‌ترند. این باکتری‌ها ترکیباتی تولید می‌کنند که به نظر می‌رسد در سلامت عمومی نقش حمایتی دارند.
ترکیب میکروبیوم روده ثابت نیست و بسته به عواملی مانند رژیم غذایی، سن، کیفیت خواب و همان‌طور که پژوهش جدید نشان داده است، میزان فعالیت بدنی تغییر می‌کند.
پژوهشگران دانشگاه توبینگن آلمان 150 نفر را که معمولاً ورزش نمی‌کردند، انتخاب کردند و از آن‌ها خواستند طی 8 هفته، دو تا سه بار در هفته تمرینات مقاومتی انجام دهند. گروهی از شرکت‌کنندگان با وزنه‌های سبک‌تر و تکرار بیشتر (15 تا 20 بار) تمرین کردند و گروهی دیگر با وزنه‌های سنگین‌تر و تکرار کمتر (8 تا 10 بار) تمرین کردند.
هر دو روش باعث بهبود مشابهی در قدرت عضلانی و ترکیب بدنی شرکت‌کنندگان شد. تمرین‌ها شامل حرکات پرس سینه، حرکات شکم، جلو و پشت پا و تمرینات کمر بود که هر کدام در دو نوبت انجام می‌شد. پژوهشگران نمونه‌های مدفوع شرکت‌کنندگان را در آغاز برنامه، پس از چهار هفته و سپس پس از هشت هفته جمع‌آوری کردند تا تغییرات باکتری‌های روده را بررسی کنند.
برخی افراد خیلی سریع‌تر از دیگران قوی‌تر شدند. پژوهشگران افراد را به دو گروه تقسیم کردند: پاسخ‌دهندگان بالا (20 درصد برتر که به طور میانگین بیش از 33 درصد افزایش قدرت داشتند) و پاسخ‌دهندگان پایین (20 درصد پایین‌تر که کمتر از 12٫2 درصد افزایش داشتند).
به نظر می‌رسید مهم‌ترین عاملی که تعیین می‌کرد هر فرد در کدام گروه قرار گیرد، سطح اولیه‌ی قدرت بدنی او باشد. بااینحال، نکته‌ی جالب این بود که کسانی که بیشترین افزایش قدرت را داشتند، تغییرات خاص و قابل توجهی در باکتری‌های روده‌شان تجربه کردند که در دیگران مشاهده نشد.
در گروه پاسخ‌دهندگان بالا، 16 نوع باکتری افزایش و 11 نوع کاهش یافت. در میان آن‌ها دو نوع باکتری بیش از بقیه جلب توجه کردند: فیکلای‌باکتریم و رُزبیوریا هامینیس.
هر دو این باکتری‌ها ترکیبی به نام بوتیرات تولید می‌کنند که نوعی اسید چرب زنجیره‌کوتاه است. این ترکیبات هنگام تجزیه فیبر غذایی توسط باکتری‌های روده ساخته می‌شوند و چندین نقش مهم دارند: منبع انرژی برای بدن فراهم و به حفظ سلامت دیواره روده کمک می‌کنند تا از ورود باکتری‌های مضر به جریان خون جلوگیری شود.
پژوهش‌های قبلی نیز نشان داده‌اند که ورزش می‌تواند باعث افزایش این نوع باکتری‌ها در روده شود. بااینحال، در مطالعه افزایش واقعی اسیدهای چرب زنجیره‌کوتاه در نمونه‌های مدفوع مشاهده نشد و فقط تعداد بیشتری از باکتری‌هایی که این ترکیبات را تولید می‌کنند، دیده شد. اما موضوع به این سادگی نیست.
درحالی‌که وسوسه‌انگیز است که بخواهیم باکتری‌ها را به دو دسته‌ی «خوب» و «بد» تقسیم کنیم، واقعیت پیچیده‌تر از این است. در طول مطالعه، برخی باکتری‌هایی که معمولاً با سلامت بیشتر مرتبط‌اند، کاهش یافتند و درعوض، برخی باکتری‌هایی که قبلاً به مشکلات سلامتی نسبت داده می‌شدند، افزایش پیدا کردند.
ورزش منظم، به‌ویژه تمرینات مقاومتی، نه‌تنها به تقویت عضلات و سلامت روان کمک می‌کند، بلکه می‌تواند دنیای میکروسکوپی درون بدن را نیز دگرگون کند.
این موضوع نکته‌ی مهمی را یادآوری می‌کند: میکروبیوم هر فرد منحصربه‌فرد است. بسته به شرایط سلامتی کلی هر فرد، ممکن است یک نوع باکتری در بدن دو فرد نقش‌های متفاوتی ایفا کند. همچنین نمی‌توان با اطمینان گفت که تغییرات باکتری‌های روده باعث افزایش قدرت شد یا برعکس، قوی‌تر شدن موجب تغییر در میکروبیوم شد. چنین مطالعاتی فقط می‌توانند وجود ارتباط را نشان دهند، نه علت و معلول را؛ زیرا عوامل تأثیرگذار بر میکروبیوم بسیار زیادند.
برای نمونه، رژیم غذایی نقش مهمی در ترکیب باکتری‌های روده دارد. هرچند از شرکت‌کنندگان خواسته شد عادات غذایی خود را تغییر ندهند، بررسی دقیق رژیم غذایی افراد بسیار دشوار است. ممکن است برخی از افرادی که پیشرفت بیشتری داشتند، با افزایش تمرکز بر تناسب اندام، رژیم غذایی خود را هم ناخودآگاه بهبود داده باشند، و همین عامل هم در تغییرات باکتریایی و هم در افزایش قدرتشان نقش داشته باشد.
بااینحال، می‌توان با اطمینان بیشتری گفت که انجام منظم فعالیت بدنی، ازجمله تمرینات مقاومتی، نقشی اساسی در حفظ سلامت عمومی بدن دارد. ورزش نه‌تنها موجب تقویت عضلات، بهبود عملکرد قلب و افزایش انرژی می‌شود، بلکه آثار مثبتی بر سلامت روان، کاهش اضطراب و بهبود خلق‌وخو نیز دارد. حتی اگر هنوز به‌طور دقیق ندانیم که فعالیت بدنی چه تغییری در میکروب‌های روده ایجاد می‌کند، شواهد فراوان نشان می‌دهد تحرک و ورزش، یکی از پایه‌های اصلی سبک زندگی سالم و متعادل است.
مطالعه در پایگاه داده بایوآرکایو منتشر شده است.