بزرگنمايي:

خبر یزد - زومیت / ساحل دریای مرده پست‌ترین نقطه در خشکی‌های زمین به شمار می‌رود که 430 متر پائین‌تر از سطح دریا قرار دارد. اما چرا این منطقه چنین لقبی را گرفته است؟
مرتفع‌ترین نقطه در سطح زمین، قله‌ی کوه اورست است که بیش از 8800 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. اما پست‌ترین نقطه‌ی خشکی کجاست؟ پایین‌ترین نقطه‌ی زمین روی خشکی متعلق به سواحل دریای مرده در خاورمیانه است. طبق اعلام اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده (NOAA)، این منطقه حدود 430 متر پائین‌تر از سطح دریا قرار دارد.
بازار
البته کرانه‌های دریای مرده پایین‌ترین نقطه‌ی خشکی محسوب می‌شوند؛ اما عمیق‌ترین نقطه در سطح زمین به حساب نمی‌آیند. عنوان عمیق‌ترین نقطه‌ی زمین به گودال چلنجر در درازگودال ماریانا تعلق دارد؛ نقطه‌ای در اقیانوس آرام که حدود 10٬935 متر زیر سطح دریا قرار گرفته است.
عمق دقیق سطح دریای مرده می‌تواند به‌صورت روزانه تغییر کند. به‌نقل از ناسا، در یک روز گرم و خشک تابستانی، سطح آب می‌تواند تا حدود 2 تا 3 سانتی‌متر به‌دلیل تبخیر کاهش یابد.
دریای مرده دریا نیست، بلکه دریاچه‌ای بزرگ و شور است که 76 کیلومتر طول و حداکثر 18 کیلومتر عرض دارد. بر اساس گزارش اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا، نام «دریای مرده» را راهبان مسیحی بر آن نهادند، چرا که متوجه شدند هیچ نشانه‌ای از حیات در آب شور آن وجود ندارد.
دریای مرده در امتداد گسل دریای مرده قرار گرفته است که حدود هزار کیلومتر از دریای سرخ تا رشته‌کوه‌های توروس در ترکیه امتداد دارد. طبق مطالعه‌ای در سال 2006، شکل‌گیری این گسل تقریباً 20 میلیون سال پیش آغاز شد و مرز بین صفحه‌ی تکتونیکی آفریقا در غرب و صفحه‌ی عربی در شرق را شکل می‌دهد.
ناسا همچنین اشاره می‌کند که دریای مرده در دره‌ی بزرگ گسل شرق آفریقا قرار دارد؛ گسلی که در حال حاضر قاره آفریقا را به دو بخش تقسیم می‌کند. راب پوکالنی، پژوهشگر علوم دریایی در دانشگاه رود آیلند، به لایوساینس گفت: «گسل دریای مرده مشابه گسل سن‌آندریاس در کالیفرنیا عمدتاً یک گسل انتقالی است که در آن دو صفحه‌ی تکتونیکی در کنار یکدیگر حرکت می‌کنند. هر دو سمت گسل به ‌سمت شمال حرکت می‌کنند، اما سمت شرقی کمی سریع‌تر جابه‌جا می‌شود.»
پیش‌تر، پژوهشگران پیشنهاد داده بودند که دریای مرده اساساً به ‌دلیل یک پیچ‌خوردگی (زیگ‌زاگ) در مسیر گسل دریای مرده به‌وجود آمده است. اگر گسل کاملاً مستقیم بود، دو سوی آن می‌توانستند نسبتاً روان در کنار یکدیگر بلغزند؛ اما اگر در آن یک زیگزاگ وجود داشته باشد، زمانی که دو طرف در حال حرکت‌اند، در آن ناحیه‌ی زیگزاگی شکافی ایجاد می‌شود که در آن دو سمت گسل از هم فاصله می‌گیرند. این نوع ساختار که به آن «حوضه کششی» گفته می‌شود، می‌تواند دیواره‌های شیب‌داری داشته باشد؛ چیزی که به گفته‌ی پوکالنی می‌تواند دلیل ارتفاع بسیار پایین دریای مرده را توضیح دهد.
بااین‌حال، مدل استاندارد حوضه‌های کششی نشان می‌دهد که آن‌ها پیش از اینکه عمیق شوند، باید طول زیادی داشته باشند. در مقابل، به گفته‌ی بن آوراهم، حوضه‌ی دریای مرده به‌طور چشمگیری وسیع‌تر از عمقش است. رسوباتی که کف بخش جنوبی دریای مرده را تشکیل می‌دهند، تا عمق تقریبی 15 کیلومتر پایین می‌روند، در حالی که عرض آن ناحیه از حوضه فقط 10 کیلومتر است.
بن آوراهم و همکارانش پیشنهاد می‌دهند که دریای مرده یک «حوضه‌ی کشویی» است. یعنی وقتی دو طرف گسل از کنار یکدیگر گذشتند، اندکی از هم فاصله گرفتند؛ اما حدود 4 میلیون سال پیش، تکه‌ای جداشده از سنگ بازالت از آن‌ها جدا شد و به سمت پایین سقوط کرد. در نتیجه، حوضه‌ی دریای مرده عمیق‌تر شد، در حالی که ابعاد دیگرش ثابت ماند.
تعیین اینکه کدام مدل برای توضیح چگونگی شکل‌گیری دریای مرده می‌تواند صحیح باشد، دشوار است؛ چرا که این حرکات بسیار آهسته‌اند و درک اتفاقی که امروز در این بخش از پوسته‌ی زمین رخ می‌دهد، بسیار سخت و پرهزینه است.